Biện pháp và hình thức để thu được giá trị thặng dư?

Để thu được giá trị thặng dư, có nhiều biện pháp và hình thức. Mác khái quát lại có hai phương pháp chủ yếu là phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối và phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tương đối.Giá trị thặng dư tuyệt đối là giá trị thặng dư thu được do kéo dài ngày lao động của người lao động làm thuê vượt khỏi thời gian lao động cần thiết.Nếu như ngày lao động kéo dài, nhưng thời gian lao động cần thiết giữ nguyên sẽ làm cho thời gian lao động thặng dư tăng lên, nhà tư bản thu thêm giá trị thặng dư. Đây là phương pháp thô bạo, được áp dụng chủ yếu ở giai đoạn đầu của cntb khi mà công cụ chủ yếu là lao động thủ công. Tăng cường độ lao động là một hình thức che đây của phương pháp này.Ở thời kỳ đầu, các nhà tư bản đều muốn kéo dài thời gian lao động ra vô hạn để tăng giá trị thặng dư. Nhưng điều này không thể thực hiện được bởi vì nó bị giới hạn về mặt tự nhiên và thể chất, tinh thần của người công nhân, anh ta cần phải có thời gian để khôi phục sức lao động đã bị hao phí.Trong điều kiện không thể kéo dài ngày lao động, giai cấp tư bản tìm cách rút ngắn thời gian lao động cần thiết, để nhằm tăng thời gian lao động thặng dư một cách tương đương. Đây là phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tương đối. Muốn rút ngắn thời gian lao động cần thiết phải tìm cách hạ thấp giá trị hàng hóa sức lao động. Giá trị hàng hóa sức lao động được tính bằng toàn bộ những tư liệu sinh hoạt cần thiết để nuôi sống công nhân và gia đình anh ta. Vì thế cho nên muốn hạ thấp giá trị sức lao động thì phải nâng cao năng suất lao động trong những ngành sản xuất ra tư liệu sinh hoạt cần thiết cho công nhân. Khi đó thời gian lao động cần thiết rút ngắn, nhưng người công nhân vẫn đủ những tư liệu sinh hoạt như trước để tái sản xuất sức lao động. Khi áp dụng tiến bộ kỹ thuật và tăng năng suất lao động, nhà tư bản đeo đuổi theo một mục tiêu là hạ giá hàng hóa của xí nghiệp thấp hơn giá thành hàng hóa của các đối thủ cạnh tranh khác và do đó kiếm được nhiều giá trị thặng dư hơn hàng hóa ngoài xã hội, phần giá trị thặng dư trội hơn giá trị thặng dư cả các tư bản khác nhờ hạ thấp giá trị cá biệt so với giá trị xã hội gọi là giá trị thặng dư siêu ngạch.Giá trị thặng dư siêu ngạch là hình thái biến tướng của giá trị thặng dư tương đối vì cả hai loại giá trị thặng dư này đều cùng dựa trên một cơ sở chung là tăng năng suất lao động (mối quan hệ giữa giá trị thặng dư tương đối với giá trị thặng dư siêu ngạch).Giá trị thặng dư siêu ngạch là giá trị thu được của một nhà tư bản cá biệt, do tăng năng suất lao động cá biệt, còn giá trị lao động tương đối lại dựa trên cơ sở tăngnăng suất lao động xã hội, thuộc về các nhà tư bản (mối quan hệ giữa giá trị thặng dư tương đối với giá trị thặng dư siêu ngạch)Giá trị thặng dư tuyệt đối và tương đối được áp dụng đều dựa trên một cơ sở chung là kéo dài thời gian lao động thặng dư. Trong quá trình phát triển của phương thức sản xuất tbcn, hai phương thức này đã tạo khả năng khách quan cho sự phát triển mạnh mẽ của năng suất lao động. Song nếu gạt bỏ mục đích, tính chất tbcn, thì những phương pháp này có tác dụng kích thích sản xuất phát triển, tăng năng suất lao động xã hội, áp dụng kỹ thuật mới, đây là những phương pháp tổ chức quản lý, là đòn bẩy kinh tế quan trọng kích thích mọi doanh nghiệp sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế quan trọng mang lại hiệu quả kinh tế cao, thúc đẩy tiến bộ kinh tếxã hội