Chỉnh sửa phụ đề phim thế nào?

Mỗi phụ đề luôn gồm 2 phần: phần chữ chứa nội dung lời thoại và phần xác định thời gian hiển thị từng câu nói trong phụ đề. Mỗi phần đều có những rắc rối riêng mà ta cần biết cách khắc phục.

a. Sửa lỗi chính tả cho phụ đề:

Đôi khi nội dung phụ đề bị sai chính tả, cách trình bày, nội dung chưa chuẩn... thì ta có thể chỉnh sửa từng phần hoặc hàng loạt với những công cụ rất “độc chiêu” sau:

- Microsoft Office Word (nên dùng bản 2007): có thể mở mọi file phụ đề vì thực chất phụ đề cũng là một dạng văn bản.

- Gmail: dùng kiểm tra chính tả hàng loạt cho cả phụ đề hàng trăm dòng một cách nhanh chóng.

Đầu tiên, bạn mở phụ đề bằng MS Word, bấm OK trong mọi thông báo hiện ra. Để kiểm tra hàng loạt lỗi bạn copy/paste nột dung cả phụ đề vào ô soạn thư của Gmail, bấm nút Kiểm tra Chính tả. Các lỗi sai sẽ được đánh dấu màu vàng. Sửa xong, bạn copy/paste đè phụ đề từ Gmail vào trong Word.

Muốn kiểm tra kỹ hơn, bạn bấm Ctrl+F dùng chức năng Find and Replace của MS Word. Khi chọn thẻ Replace, ta có thể tìm những lỗi sai và sửa lại tự động nhanh chóng bằng cách điền lỗi sai vào ô Find what, điền từ sửa lỗi ở ô Replace with rồi bấm Replace (sửa từng lỗi), Replace All (sửa tất cả một lúc)... Xong xuôi, bạn bấm Ctrl+S, chọn Yes trong mọi thông báo hiện ra để lưu lại kết quả.

b. Khắc phục hiện tượng phụ đề không khớp phim:

Hai nguyên nhân chính khiến việc phụ đề không khớp phim là do khâu làm phụ đề chưa chuẩn hoặc do phụ đề có FPS (Frame rate: số khung hình trên giây) khác với FPS của phim.

- Nếu lỗi không khớp bắt nguồn từ khâu làm phụ đề (lệch thời gian cả phim hay vài đoạn nhỏ), ta có thể sửa lại bằng Subtitle Workshop (SW). Tải miễn phí SW

http://tempuri.org/tempuri.html



Do hầu hết các phụ đề tiếng Việt thường được soạn theo bảng mã Unicode trong khi SW chỉ sửa được phụ đề có bảng mã NCR Decimal nên ta phải kết hợp thêm với Notepad và Unikey để chuyển mã từ Unicode về NRC Decimal rồi mới tiến hành chỉnh sửa. Các bước làm như sau:

Bước 1: chuyển phụ đề từ dạng Unicode về NCR Decimal:

- Bật Notepad, chọn menu Format > Font..., trong bảng hiện ra, ô Font chọn Arial rồi bấm OK. Việc này sẽ giúp Notepad hiển thị tốt các phụ đề tiếng Việt có dấu.

- Mở phụ đề bằng Notepad, bấm Ctrl+A, Ctrl+C để copy nội dung cả phụ đề vào clipboard.

- Bấm chuột phải vào biểu tượng V của UniKey trên taskbar, chọn mục Công cụ... Trong bảng hiện ra, mục Bảng mã chọn Nguồn là Unicode và Đích là NCR Decimal rồi bấm nút Chuyển mã. UniKey sẽ tự động chuyển toàn bộ nội dung phụ đề trong clipboard về NCR Decimal .

- Dán đè phụ đề đã được chuyển về NCR Decimal trong clipboad lên phụ đề ban đầu.

- Trong Notepad chọn tiếp menu File > Save As..., trong bảng hiện ra chọn Encoding là ANSI. Bấm OK là ta đã chuyển xong phụ đề từ Unicode về NCR Decimal.

Bước 2: chỉnh lệch thời gian cho phụ đề với SW:

- Mở phụ đề vừa chuyển đổi bằng SW, bôi đen đoạn bị lệch (hoặc bấm Ctrl+A để chọn cả phụ đề nếu lệch toàn bộ). Bấm Ctrl+D để hộp thoại Set delay hiện ra rồi điền thời gian lệch (có thể điền áng chừng nếu bạn chưa biết chắc rồi chỉnh lại dần). Muốn phụ đề hiện chậm hơn, chọn “+”, muốn hiện nhanh lên chọn “–” rồi bấm Apply. Nếu độ lệch nhỏ có thể dùng phím tắt Ctrl+Shift+H hoặc Ctrl+Shift+N để phụ đề hiển thị chậm hoặc nhanh hơn 100 mili giây.

Xong, bấm Ctrl+S để lưu lại. Bước này mất khá nhiều thời gian do ta có thể phải chỉnh lại nhiều lần để có kết quả ưng ý nhất.

Bước 3: chuyển phụ đề từ NCR Decimal về Unicode:

Làm giống như bước 1, nhưng trong mục Bảng mã của UniKey chọn nguồn là NCR Decimal và đích là Unicode (có thể bấm nút Đảo bảng mã cho nhanh) và khi Save As... trong Notepad, ta chọn Encoding là Unicode.

Vậy là ta đã khắc phục được lỗi lệch thời gian của các phụ đề tiếng Việt chỉ với 3 công cụ miễn phí, nhỏ gọn.

- Nếu lỗi lệch thời gian do FPS phụ đề khác với phim, tốt nhất là bạn tìm phụ đề khác phù hợp vì dù SW có khả năng sửa lệch FPS nhưng kết quả thường không tốt.