Chu kỳ dài hơn bình thường: bị làm sao?

Hy vọng thư giãn, buổi tối chị bắt đầu tham gia câu lạc bộ thể dục thẩm mỹ. Mỗi ngày tập 2-3 giờ, sau đó đi tắm hơi. Thế nhưng đã thời gian khá dài tình hình không hề cải thiện. Thậm chí còn thấy mệt mỏi hơn. Kỳ “bẩn người” tiếp theo chậm đúng 10 ngày.

Đã thời gian dài chị “ăn không ngon, ngủ không yên”, song mãi đến khi chu kỳ “bẩn người” hoàn toàn rối loạn 45, 38, 50 ngày – chị mới cuống cuồng gõ cửa bác sĩ phụ khoa. Bác sĩ đưa tay bấm nhẹ núm vú, sau vài câu hỏi ngắn. Xuất hiện chất dịch trắng. Sữa non? – chị ngơ ngác – vả lại tôi không hề có thai. Kết quả xét nghiệm máu sau đó do bác sĩ chỉ định đã cho phép chuẩn đoán nhanh dấu hiệu cường prolactine – chứng bệnh nồng độ prolactine (hoóc-môn chịu trách nhiệm kích thích tuyến sữa tạo sữa) vượt ngưỡng tiêu chuẩn!

Cả phụ nữ và nam giới

Cho dù nghe có vẻ lạ, song thực tế prolactine được tạo ra không chỉ trong cơ thể phụ nữ mà cả nam giới. Chính hệ thần kinh trung ương, chính xác hơn: bộ phận não bộ có tên tuyến yên chịu trách nhiệm quyết định, mức độ sản xuất hợp chất này.

Từ hệ thần kinh trung ương, thông tin cụ thể về lượng hoóc-môn này sẽ bơm vào tuần hoàn máu sẽ được chuyển đến các bộ phận liên quan. Một trong số các bộ phận đó là tuyến yên, đường kính chưa đầy 1cm. Nó thực hiện vai trò đặc biệt quan trọng trong cơ thể: kiểm soát hoạt động của tuyến giáp trạng, tuyến thượng thận, buồng trứng (phụ nữ) và tinh hoàn (nam giới), chịu trách nhiệm quá trình trao đổi glukoza và chất béo trong cơ thể. Các tế bào của vùng vỏ não này cũng tạo ra prolactine.

Số lượng hoóc-môn này trong máu thay đổi dưới tác động của nhiều nhân tố. Nó gia tăng – khi chúng ta ăn no, lúc ngủ hoặc “làm chuyện ấy”. Nó cũng có thể gia tăng khi chúng ta tập thể thao tích cực hoặc tắm hơi. Tuy nhiên bước nhảy vọt nồng độ prolactine sinh lý học lớn nhất chỉ xuất hiện trong trường hợp phụ nữ có thai.

Khi ấy sẽ xảy ra hiện tượng tăng vọt sống lượng tế bào đảm trách sản xuất chất đặc biệt này. Vào thời điểm đó do vùng chân đồi não bộ người mẹ tương lai có thể tăng trưởng đến 50% thể tích, để sẵn sàng chuẩn bị đáp ứng nhu cầu hoạt động tích cực, của giai đoạn cho con bú.

Stress và tân dược: thủ phạm chủ yếu

Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến tình trạng gia tăng thái quá nồng độ prolactine. Trường hợp thiếu phụ đã đề cập, thủ phạm chính là tình trạng stress kéo dài. Thay vì trợ giúp, chế độ tập luyện thể dục thẩm mỹ kéo dài 2-3 tiếng  mỗi ngày trở thành gánh nặng chất thêm đối với cơ thể và càng thúc đẩy quá trình sản xuất prolactine.

Tuy nhiên, không phải tình trạng stress nghiêm trọng kéo dài đều dẫn đến những rối loạn như thế với mọi đối tượng. Nguy cơ bao giờ cũng lớn hơn đối với những phụ nữ mảnh mai, cơ thể vốn không khỏe và mẫn cảm thái quá.

Một số tân dược cũng có thể là thủ phạm gây ra sự cố. Đó là nhóm lớn biệt dược thường thấy trong các đơn thuốc của bác sĩ tâm lý trị liệu và bác sĩ tiêu hóa – những tân dược sử dụng trong thời gian dài có thể làm tăng sản xuất prolactine.

Cho dù hiếm gặp, song tình trạng suy tuyến giáp, suy thận hoặc xơ gan cũng gắn liền với hiện tượng dư thừa prolactine. Ngoài ra cũng có thể là hậu quả của chấn thương não hoặc u não, thường là u lành. Các bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm siêu âm hoặc cộng hưởng từ não bộ - trường hợp nghi ngờ nguyên nhân này.

Cường, có nghĩa thừa thai

Chu kỳ “bẩn người” bị rối loạn, nếu nồng độ prolactine cao duy trì quá dài thậm chí đến 40 hoặc 50 ngày. Thực tế có thiếu nữ trẻ bỗng chốc hoàn toàn chấm dứt “bẩn người”. Lý do: nồng độ prolactine trong máu quá cao có thể kìm hãm hoạt động của buồng trứng. Buồng trứng giảm thiểu và chấm dứt sản xuất trứng – tình trạng  kéo dài thường dẫn đến vô sinh. Tiếc rằng không ít chị em mãi sau nhiều tháng nỗ lực thụ thai vô hiệu mới nghĩ đến việc gõ cửa bác sĩ.

Khi nào gõ cửa phòng khám?

Cần phải gõ cửa bác sĩ, ngay khi tình trạng rối loạn chu kỳ kéo dài. Chưa phải lý do e ngại – nếu vài tháng mới xảy ra chậm trễ vài ba ngày.

Tuy nhiên, dứt khoát phải gặp bác sĩ – trường hợp tình trạng chậm trễ xảy ra ở mọi chu kỳ và lần sau dài hơn lần trước.

Tín hiệu quan trọng khác khẳng định tình trạng cường prolactine có thể là hiện tượng bầu vú cương to hoặc núm vú tiết ra chất dịch màu trắng hoặc trong suốt. Có thể kiểm tra bằng tay, cho dù không hiếm trường hợp chất lỏng tự chảy.

Những xét nghiệm phù trợ

Cần phải tiến hành các xét nghiệm hoóc-môn với người đẹp không may rơi vào tình trạng trên. Đó là công việc dựa trên việc lấy máu (chưa ăn sáng) và xác định nồng độ prolactine, gonadotropin (LH và FSH) và progesteron trong thời điểm thích hợp của chu kỳ. Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm lần hai, để loại trừ nhầm lẫn – trường hợp nồng độ prolactine vượt xa chuẩn mực. Một số trường hợp cần phải tiến hành xét nghiệm sau khi đã chỉ định uống biệt dược thích hợp. Khi ấy bác sĩ có thể xác định chính xác dạng cường prolactine của đối tượng.

Liệu pháp hiệu quả

Trong điều trị cường prolactine, không phụ thuộc vào nguyên nhân, theo thứ tự đầu tiên, bao giờ bác sĩ cũng chỉ định sử dụng biệt dược phát huy tác dụng kìm hãm quá trình sản xuất prolactine. Thời gian điều trị thường kéo dài vài tháng và nhìn chung ở tất cả trở về chuẩn mực: chu kỳ trở nên đều đặn, xuất hiện rụng trứng và đối tượng lấy lại khả năng sinh sản.

Lưu ý một số tân dược!

Các tân dược thuộc các nhóm sau có thể là thủ phạm dẫn đến tình trạng cơ thể sản xuất dư thừa prolactine:

1. Các loại thuốc an thần

2. Các loại thuốc chống nôn và thuốc sử dụng với bệnh đau dạ dày.

3. Các biệt dược chống trầm cảm. Cần nhanh chóng gõ của bác sĩ phụ khoa – trường hợp bị rối loạn chu kỳ sau khi sử dụng loại thuốc này.