Đánh giá chất lượng ASRock Fatal1ty Z68 Professional Gen3

Thời điểm này các bo mạch chủ sử dụng chipset Z68 trên thị trường đã khá nhiều. Hầu hết trong số chúng sẽ nhắm đến thay thế cho các bo mạch chủ sử dụng chipset P67. Về phía ASRock, hãng này cũng đã có riêng cho mình 5 mẫu bo mạch chủ sử dụng chipset Z68. Và rất may mắn, mẫu bo mạch chủ được xem là cao cấp nhất trong số này là Fatal1ty Z68 Professional Gen3 đã có mặt tại vozLabs. Fatal1ty Z68 Professional Gen3 được xem là vũ khí chiến lược của ASRock để đối đầu với các dòng bo mạch chủ Z68 cao cấp của các nhà sản xuất khác. Điểm nhất trên bo mạch chủ này chính là Fatal1ty và Gen3. Chúng ta sẽ cùng xem ASRock làm được đến đâu với sản phẩm của mình. Giới thiệu chung Tên của bo mạch chủ này cũng đã nói lên khá nhiều điều. Chữ Fatal1ty cho thấy đây là dòng bo mạch chủ hướng đến game thủ và những người dùng có hầu bao kha khá. Hậu tố Gen3 là một trong những yếu tố tạo nên sự khác biệt cho mẫu bo mạch chủ này. Gen3 ở đây thể hiện bo mạch chủ này được trang bị khe giao tiếp PCI Express 3.0, điều này sẽ giúp người dùng tận dụng được tốt hơn hiệu năng của VGA trong các ứng dụng liên quan đến đồ họa như game. Fatal1ty là tên của một game thủ người Mỹ rất nổi tiếng với những thành công đạt được trong nền eSport và đặc biệt là trong các game FPS. Chính việc game thủ này thành công đã tạo nên sự ra đời cho các các dòng gaming gear mang nhãn hiệu Fatal1ty. Trước đây Abit vốn là hãng đi đầu trong việc phát hành các dòng bo mạch chủ gắn liền với tên tuổi của Fatal1ty tuy nhiên từ khi hãng này tuyên bố ngừng hoạt động, ASRock đã trở thành đối tác của Fatal1ty Gaming. Cách đây không lâu ASRock cũng đã có dòng bo mạch chủ sử dụng chipset P67 gắn liền với Fatal1ty tuy nhiên khi chipset Z68 cao cấp hơn một tí ra đời ASRock cũng quyết định mang lại dòng bo mạch chủ này. Và dường như một mình thương hiệu Fatal1ty là chưa đủ đối với dòng bo mạch chủ cao cấp của mình, ASRock đã mang Gen3 (PCI-E Gen3) lên dòng bo mạch chủ này để khiến cho dòng sản phẩm này trở nên ấn tượng hơn. Thông số kỹ thuật cơ bản Các thông số cơ bản của bo mạch chủ ASRock Fatal1ty Z68 Professional Gen3 có thể tóm tắt trong hình sau (click vào để xem kích thước lớn).   Điểm nổi bật nhất của bo mạch chủ này đó chính là khe PCI Express 3.0. Đây là mẫu bo mạch chủ đầu tiên của ASRock được trang bị khe giao tiếp này. Tổng cộng bo mạch chủ được trang bị 3 khe PCI Express x16 và 1 khe PCI Express x1. 2 trong số 3 khe PCI Express x16 là chuẩn 2.0 được kết nối trực tiếp với CPU và do đó băng thông cho 2 khe này cho CPU đảm nhận. Tuy nhiên, mối quan tâm của chúng ta sẽ được dành vào khe PCI Express x16 còn lại. Hiện tại để có thể sử dụng được các khe PCI-E Gen3 với tốc độ của Gen3, chúng ta cần đạt được 2 điều kiện cơ bản. Đó là có một bộ xử lý hỗ trợ PCI-E Gen3 và bo mạch chủ được trang bị IC chuyển kênh tương ứng. Với Fatal1ty Z68 Professional  Gen3 chúng ta đã đạt được điều kiện thứ 2. Con chip được trang bị dành cho việc chuyển kênh PCI-E trên bo mạch chủ này là NXP L04083B. Do đó, chúng ta chỉ cần chờ ngày xuất hiện của các bộ xử lý Ivy Bridge, thế hệ vi xử lý đầu tiên của Intel hỗ trợ PCI-E Gen3, để có thể tận dụng được tối đa băng thông của các khe PCI-E Gen3 này. Dựa vào hình trên chúng ta có thể thấy được sự khác biệt về tốc độ của PCI-E Gen3 so với các thế hệ trước đó. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các card đồ họa trong tương lai sẽ không còn lo lắng về vấn đề ngẽn băng thông. Ước tính với tốc độ phát triển của card đồ họa hiện nay, PCI-E Gen3 sẽ được sử dụng ít nhất trong 3 năm tiếp theo trước khi thế hệ mới được ra đời. Tổng quan và phụ kiện   Vỏ hộp bên ngoài tỏ ra ấn tượng với tông màu đỏ rực và hình ảnh của game thủ Fatal1ty. 2 màu đen và đỏ được sử dụng chính, tương tự với phong cách thiết kế bên trong của bo mạch chủ này. Mặt sau của vỏ hộp trình bày rất rõ ràng các khe và cổng kết nối trên bo mạch chủ cho người dùng. Phía dưới là các công nghệ nổi bật của chipset Z68 và bo mạch chủ này. Khi tháo vỏ hộp (gồm 2 lớp) bạn sẽ có được 2 hộp nhỏ hơn, 1 dùng để bảo vệ bo mạch  chủ và 1 dùng để chứa các phụ kiện kèm theo. Hộp chứa bo mạch chủ được thiết kế trông rất đẹp mắt với mặt trên trong cho chúng ta quan sát nhân vật chính một cách dễ dàng. Fatal1ty Z68 Professional Gen3 được đi kèm với khá nhiều phụ kiện. Toàn bộ được đựng trong một hộp với 2 ngăn. Phần bên trái chứa đĩa CD phần mềm, driver và các sách hướng dẫn. Các phụ kiện của phần bên phải gồm có cáp SATA, cáp chuyển nguồn cho HDD, cáp IDE, tấm kim loại, đầu chuyển DVI-HDMI và nhiều phụ kiện khác mà chúng ta ít dùng tới. Và đây là nhân vật chính của chúng ta. Nhìn một cách tổng quan bo mạch chủ của ASRock được thiết kế khá ấn tượng. Tông màu đỏ và đen rất hợp với những bo mạch chủ cao cấp. Mẫu bo mạch chủ này của ASRock gợi nhớ về các dòng bo mạch chủ ROG của ASUS ở một số khía cạnh nào đó. Không rõ ASRock sử dụng PCB có bao nhiêu lớp đồng tuy nhiên mật độ các linh kiện trên bo mạch chủ Fatal1ty Z68 Professional Gen3 này tỏ ra khá nhiều hơn so với các bo mạch chủ khác. Quan trọng là hầu hết các kết nối từ chuẩn đến mới đều có mặt trên bo mạch chủ này. Thiết kế chi tiết Phần tản nhiệt được ASRock thiết kế khá chăm chút, đặt biệt với phần chipset có kích thước khá lớn và được kèm logo của Fatal1ty Gaming rất đẹp. Phần tản nhiệt của pha nguồn có cả chữ ký của game thủ này và tên của series bo mạch chủ này. Toàn bộ được thiết kể chỉ với 2 màu đen và đỏ. Giữa các phần tản nhiệt chỉ được nối với nhau bằng 1 heat-pipe. Khi sử dụng thực tế, phần tản nhiệt này hơi nóng, so sánh với tản nhiệt của CPU thì nóng hơn kha khá, vấn đề có lẽ nằm ở phần pha nguồn của bo mạch chủ với số lượng lớn FET. Bo mạch chủ được trang bị các khe trống để bạn có thể sử dụng phần clip đi kèm tản nhiệt dành cho socket 1155 hoặc 1156 tùy ý. Điều này được xem như một tiêu chuẩn dành cho các bo mạch chủ Sandy Bridge nên cũng không có gì là lạ lắm. Dàn tụ rắn của bo mạch chủ này có màu khác với những gì chúng ta hay thấy trên các bo mạch chủ khác. Toàn bộ đều là màu vàng pha với màu đồng và có kích thước trung bình. Tên gọi mà ASRock dành cho loại tụ rắn này là Premium Gold Cap. Phần pha nguồn dành cho CPU được thiết kế theo cấu hình 12+2+4 trong đó 12 pha dành cho điện áp chính trên CPU, 2 pha dành cho bộ điều khiển bộ nhớ và bộ đệm L3 của CPU và 4 pha còn lại dành cho nhân đồ họa tích hợp. Do sử dụng chipset Z68 nên Fatal1ty Z68 Professional Gen3 được trang bị 4 khe ram, mà điều này cũng hiển nhiên vì hiện tại chưa có bo mạch chủ nào nền tảng Sandy Bridge được trang bị nhiều hơn số lượng trên, vấn đề này nằm ở thiết kế nền tảng. Theo như lời nhà sản xuất, bạn có thể sử dụng bộ nhớ DDR3 với xung nhịp lên đến 2133 MHz và tất nhiên để có được xung nhịp này bạn sẽ phải thực hiện các thao tác OC. Dung lượng mỗi thanh ram tối đa là 8GB do đó dung lượng tối đa toàn bộ hệ thống chỉ đạt mức 32GB. Thứ tự các khe lần lượt là 2-1-4-3 nếu bạn nhìn theo chiều xuôi của bo mạch chủ. Fatal1ty Z68 Professional Gen3 được trang bị tổng cộng là 3 khe PCI Express 16x, 1 khe PCI Express 1x và 2 khe PCI thông thường. Đáng chú ý khe PCI-E 16x thứ 3 chỉ được trang bị tốc độ 4x. 2 khe PCI-E đầu tiên có thể cấu hình để hoạt động với đa card đồ họa tuy nhiên khi đó mỗi card đồ hoạt chỉ có thể hoạt động ở chế độ 8x (8x-8x). Còn về việc Gen3, tuy mang danh là các khe PCI-E 3.0 nhưng hiện tại bạn vẫn phải chờ sự ra mắt của các bộ xử lý Ivy Bridge như đã nói ở trên. Vị trí đặt các khe PCI cũng gây ảnh hưởng đến nhau, chẳng hạn như khi bạn sử dụng các card đồ họa chiếm 2 slot như thông thường vào khe PCI-E  16x đầu tiên, khe PCI kế đó sẽ không thể sử dụng để gắn các thành phần khác như card âm thanh hoặc card Ethernet. _ Như một xu thế, các bo mạch chủ sau này hầu hết được trang bị các nút Power và Reset ngay trên bo mạch chủ. 2 nút được trang bị trên bo mạch chủ này trông rất đẹp khi kết hợp với các đèn LED hiện thị mã khởi động ở ngay phía trên. Một điểm đáng chú ý là phần đèn của cụm này chỉ hoạt động khi khởi động máy và tắt khi hệ điều hành bắt đầu được khởi động. Nút Clear CMOS được trang bị ở khu vực chứa các cổng kết nối phía sau của bo mạch chủ. Thiết nghĩ, nếu ASRock trang bị thêm một nút Clear CMOS ở kết cụm nút Power sẽ tiện hơn cho những người sử dụng bench-table. Các cổng kết nối ngoại vi của bo mạch chủ này tỏ ra khá phong phú, thậm chí có cả cổng PS/2 dành cho bàn phím và cổng D-Sub dành cho hình ảnh (thông thường các bo mạch chủ sau này không được trang bị 2 cổng trên). Ngoài ra, các cổng kết nối khác gồm có HDMI (số lượng: 2), USB 3.0 (4), USB 2.0 (3), RJ-45 (2), eSATA (1), các cổng âm thanh. Đáng chú ý là có sự xuất hiện của cổng Fatal1ty Mouse Port chỉ có trên các series bo mạch chủ Fatal1ty. Đây thực chất là một cổng USB 2.0 nhưng điểm khác biệt chính là khi kết nối chuột thuộc các dòng sản phẩm của Fatal1ty Gaming Gear thì có thể thay đổi tần số trao đổi (polling rate) của chuột từ 125 Hz đến 1000 Hz tùy ý thông qua phần mềm F-Stream được đi kèm. Tuy nhiên, khe USB 2.0 đặc biệt này lại không hoạt động với các loại chuột kết nối qua cổng USB thông thường. Fatal1ty Z68 Professional Gen3 được trang bị 10 cổng SATA có thể thỏa mãn nhu cầu lưu trữ cao của bạn. 6 trong số đó là các cổng SATA 3.0 (màu đỏ) và 4 cổng còn lại là SATA 2.0 (màu đen). Overclock Với việc OC trên Fatal1ty Z68 Professional Gen3, ASRock cung cấp cho bạn khá nhiều sự lựa chọn. Ở đây có thể kể đến việc ép xung thông qua các profile Turbo cung cấp sẵn bởi ASRock hoặc tự thay đổi các thông số dành cho những OC-er nhiều kinh nghiệm. Các bạn có thể thấy profile với mức xung cao nhất mà ASRock đưa ra ở đây là 4.8 Ghz. Tôi tiến hành chọn mức Turbo này và khởi động lại. Tuy nhiên, nỗ lực OC không thành công, bo mạch chủ không thể khởi động và dừng lại với mã hiện trên các đèn LED báo là 70. Thực hiện một chút thay đổi khi cho phép mức điện thế PLL của CPU có thể thay đổi, quá trình khởi động vào hệ điều hành diễn ra bình thường. Nếu bạn là một người dùng có kinh nghiệm, kết quả OC sẽ nhiều khả năng cao hơn mức này khi thay đổi các thông số bằng tay. Fatal1ty Z68 Professional Gen3 hoàn toàn cung cấp cho bạn khả năng thay đổi các thông số cần thiết trong mục OC Tweaker. Các bạn cũng có thể lưu lại các thông số qua các profile để dành cho các lần sử dụng sau cũng như giúp cho việc chuyển đổi giữa các profile dễ dàng hơn. Ngoài ra Fatal1ty Z68 Professional Gen3 còn được đi kèm phần mềm Fatal1ty F-Stream cho phép thực hiện các thay đổi liên quan đến điện thế và ratio ngay trong Windows. Chúng ta cũng có thể theo dõi các thông số trên thông qua phần mềm này. Kết luận Fatal1ty Z68 Professional Gen3 chưa có giá chính thức tại Việt Nam, tuy nhiên với mức giá 270 USD tại thị trường nước ngoài thi đây là một sản phẩm tỏ ra khá đáng để các game thủ xem xét. Bo mạch chủ này được thiết kế tốt và ASRock đã cho thấy những nỗ lực phần nào của mình trên sản phẩm này. Về mặt tính năng và hỗ trợ OC ASRock đã làm khá tốt, ngay cả đối với những người dùng ít kinh nghiệm và dân chơi lâu năm. Fatal1ty Z68 Professional Gen3 được trang bị nhiều loại cổng kết nối và đặc biệt là có sự chuẩn bị cho các thế hệ card đồ họa sử dụng giao tiếp PCI-E 3.0. Dù vậy PCI-E 3.0 cũng là một trong những khuyết điểm của bo mạch chủ này khi bạn phải bỏ ra một số tiền dành cho một công nghệ mà bạn chưa thể sử dụng ngay. Dù sao thì lựa chọn cũng thuộc về bạn, nếu bạn muốn  chuẩn bị trước cho thế hệ card đồ họa PCI-E 3.0 sắp tới hoặc cần tìm một bo mạch chủ có thể hoạt động tốt với bộ gear Fatal1ty của mình thì đây chính là lựa chọn cho bạn, còn không thì vẫn còn nhiều bo mạch chủ sử dụng chipset Z68 đáng giá trên thị trường mà bạn chưa biết đến. Theo voz