Đĩa cứng hoạt động nhanh nhờ đâu?

Khi so sánh giữa một ổ IBM Deskstar 14GXP 14GB, 7200rpm (vòng/phút) với thời gian tìm kiếm là 9,5miligiây và một ổ Maxtor DiamondMax 4320 17GB, 4500rpm với thời gian tìm kiếm trung bình là 9,0miligiây, có thể bạn sẽ nghĩ rằng ổ IBM nhanh hơn. Tuy nhiên, sau các lần thử nghiệm bằng Winstone và Disk WinMark, thực tế cho thấy, ổ Maxtor 5400rpm hoạt động không kém gì ổ IBM 7200rpm.

Tạp chí PC Magazine đã xác định, bên cạnh sự tác động của tốc độ quay và thời gian truy cập, hoạt động của ổ cứng còn chịu ảnh hưởng của một vài nhân tố khác như cấu trúc hình học của ổ đĩa, mật độ dữ liệu, tốc độ điện tử và các kỹ thuật đổi mới trong phần sụn (firmware) và bộ điều khiển ổ.
ổ IBM sử dụng năm đĩa và mười đầu từ đọc/ghi trong khi ổ Maxtor sử dụng bốn đĩa và tám đầu từ. Vì cả hai ổ này đều có tốc độ truyền dữ liệu tối đa là khoảng 22MB/giây nên chúng hoạt động gần giống nhau trong những lần truyền dữ liệu tuần tự lớn. Maxtor xoay chậm hơn IBM, có ít đĩa hơn nhưng lại có dung lượng dữ liệu lớn hơn nên nó phải lưu trữ được nhiều dữ liệu hơn trên một rãnh ghi hoặc có mật độ rãnh lớn hơn.
Trên thực tế, mặc dù cả Maxtor và IBM đều có khoảng 13000rãnh/inch, từ trong đến ngoài vùng ghi Maxtor có 230-384 sector/rãnh so với 165-265 của IBM, (sector: cung từ, trên đĩa mềm hoặc đĩa cứng, đây là một đoạn trên một trong các rãnh ghi đồng tâm đã được mã hoá của đĩa đó trong quá trình định khuôn thức mức thấp). Do đó, Maxtor chứa được nhiều thông tin trên một rãnh hơn, tức là ổ Maxtor có thể đọc/ghi nhiều thông tin trên một vòng đĩa nhiều hơn so với IBM. Một sự khác biệt lớn là: Maxtor vẫn giữ thời gian tìm kiếm theo rãnh là 0,9miligiây trong khi của IBM tăng lên là 2,2miligiây. Vì ra đời sau (ổ IBM ra đời đầu năm 1998 còn ổ Maxtor, cuối năm 1998) nên Maxtor có lợi thế về thời gian thiết kế. Như vậy, không phải cứ có tốc độ quay lớn và thời gian truy cập ngắn là ổ đĩa có thể chạy nhanh và hiệu quả.