Ổ cứng chuẩn SATA và PATA khác nhau như thế nào ?

Serial ATA – hoặc đơn giản SATA - là một chuẩn ổ cứng được tạo ra nhằm thay thế giao diện ATA song song , IDE SATA cho tốc độ truyền 150 MB/s hoặc 300 MB/s so với tốc độ tối đa 133 MB/s dùng kỹ thuật cũ.

Cổng IDE truyền thống ( mà chúng ta gọi là ATA song song hoặc đơn giản PATA ) truyền dữ liệu song song.Lợi thế của truyền dữ liệu song song hơn hẵn truyền nối tiếp là cái trước có tốc độ truyền cao hơn vì nhiều bits được chuyển đi cùng lúc.Tuy nhiên ,bất lợi chính của nó là liên quan tới nhiễu.Khi mà nhiều sợi dây được dùng,sợi này sẽ tạo nhiễu qua sợi khác.Đó chính là lý do tại sao ATA-66 và các ổ cứng có tốc độ cao hơn cần một loại cáp đặc biệt,loại 80 sợi.Sự khác biệt giữa cáp 80 sợi và cáp 40 sợi là nó thêm một sợi tiếp đất vào giữa loại cáp trước,tạo ra một giáp chống nhiễu.

Serial ATA ,trái lại, truyền dữ liệu trong chế độ nối tiếp,nghĩa là mỗi lần một bit.Theo cách suy nghĩ truyền thống của chúng ta thì truyền nối tiếp lúc nào cũng chậm hơn truyền song song.Rõ ràng là nếu như truyền song song trên 8 sợi dây dĩ nhiên sẽ nhanh gấp 8 lần truyền nối tiếp vì 8 sợi sẽ truyền 8 bit một lần trong khi truyền nối tiếp chỉ truyền đi 1 bit.Tuy nhiên,khi dùng với tần số cao,thì truyền nối tiếp lại có thể nhanh hơn truyền song song.Đây là trường hợp xảy tra đúng trong Serial ATA.

Chuẩn Serial ATA truyền tốc đô 1500 Mbps.Vì nó dùng mã 8B/10B – mỗi một nhóm 8 bits được mã hóa thành một số 10 bit – xung hiệu quả của nó là 150 MB/s.Các thiết bị Serial ATA chạy ở chuẩn này được biết dưới tên SATA-150.Serial ATA II thêm đặc tính NCQ ( Native Command Queuing ), cộng thêm tốc độ lên tới 300 MB/s.Các thiết bị có thể chạy ở tốc độ này được gọi là SATA-300.Chuẩn kế tiếp sẽ là SATA-600.

Cần lưu ý rằng SATA II và SATA-300 không đồng nghĩa với nhau.Người ta có thể tạo ra một thiết bị chỉ chạy với tốc độ 150 MB/s có đặc tính của SATA II chẳng hạn như NCQ.Thiết bị này đúng là thiết bị SATA II cho dù nó không chạy ở tốc độ 300 MB/s.

Native Command Queuing (NCQ) tăng hiệu năng ổ cứng bằng cách sắp xếp lại lệnh máy tính gởi tới.Nói chung ,nếu như bo mạch chủ có cổng SATA II hỗ trợ NCQ,thì nên mua một ổ cứng có NCQ.

Một điều lưu ý quan trọng nữa là Serial ATA đưa vào hai đường dữ liệu riềng,một cho truyền đi và một để nhận tín hiệu gởi tới.Trong thiết kế truyền song song,chỉ có một loại đường truyền tín hiệu chia sẻ cho cả truyền đi và nhận.Cáp Serial ATA gồm hai cặp dây ( một cặp truyền đi và một cặp nhận tín hiệu ) dùng cách truyền vi phân.Nó dùng thêm 3 sợi tiếp đất,như vậy cáp Serial ATA dùng 7 dây.
Một lợi ích khác của truyền nối tiếp là dùng rất ít sợi dây,dây cáp nhỏ gọn,không choán chỗ,không khí dễ lưu thông giải nhiệt cho thùng máy.