Vì sao người béo dễ mắc bệnh tiểu đường?

Khả năng làm giảm đường huyết của insulin thấp hơn ở người béo, nhất là ở những người béo bụng.

Trong cơ thể, đường huyết được giữ ổn định ở mức dưới 100 mg/dL (6,1 mmol/L) lúc đói và dưới 140 mg/dL (7,8 mmol/L) sau bữa ăn, và thường trở lại mức bình thường sau 2 giờ. Duy trì đường huyết ở mức bình thường có vai trò quan trọng cho hoạt động bình thường của cơ thể, đặc biệt là hệ thần kinh trung ương.

Đường huyết được duy trì tương đối hằng định nhờ hoạt động điều hòa của hệ thần kinh và nội tiết. Trong đó, insulin là hoóc môn duy nhất có tác dụng làm giảm đường huyết.

Khả năng làm giảm đường huyết của insulin thấp hơn ở người béo, nhất là ở những người béo bụng. Lượng insulin đủ để duy trì lượng đường huyết ở người bình thường lại không đủ để duy trì đường huyết ở người béo. Chính vì vậy, tế bào gan tăng sản xuất glucose, trong khi tế bào cơ và mô mỡ lại giảm tiếp nhận glucose, gây tăng đường huyết.

Để thích ứng với mức đường huyết cao hơn bình thường như vậy, tuyến tụy tăng cường sản xuất insulin. Tuy nhiên, lượng insulin được sản xuất cũng chỉ có giới hạn và thường có chiều hướng giảm sút theo thời gian. Các tế bào tuyến tụy sau một thời gian hoạt động tăng cường sẽ bị suy giảm chức năng, nhất là trong tình trạng tăng đường và mỡ trong máu kéo dài.

Đến một thời điểm nào đó, khi lượng insulin không đủ sức để khống chế đường huyết, các triệu chứng của bệnh tiểu đường xuất hiện. Chính vì vậy, người béo dễ bị mắc bệnh tiểu đường hơn so với người có cân nặng bình thường. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là người béo nào cũng mắc bệnh tiểu đường, bởi vì sự xuất hiện của bệnh cần có thời gian và còn phụ thuộc khả năng thích ứng của cơ thể.

Chế độ ăn uống và hoạt động thể lực hợp lý có thể giúp người béo và người đã mắc bệnh tiểu đường duy trì đường huyết ở mức tối ưu trong khi vẫn làm giảm được gánh nặng cho tuyến tụy. Đối với người muốn giảm cân, chế độ ăn cần bảo đảm cân đối, đầy đủ các thành phần dinh dưỡng, cần có chế độ ăn giảm bớt năng lượng và chất béo so với bình thường. Thêm vào đó cần duy trì cân nặng lý tưởng và tập thể dục thể thao thường xuyên./.