XIn chỉ cách điều trị viêm mũi?

Môi trường ô nhiễm, tình trạng viêm mũi dị ứng, viêm xoang rất thường gặp, nhất là ở các thành phố lớn. Ngoài những phương pháp chữa trị bằng Tây y, ở bài này, chúng tôi đề cập đến những phương thuốc trị viêm mũi, viêm xoang theo cách của y học cổ truyền.

Đối với trường hợp viêm mũi thông thường, theo lương y Nguyễn Công Đức: "Đông y có pháp trị với tên gọi "Tân ôn giải biểu", với thành phần của phương dược bao gồm: hoắc hương, bạc hà, hậu phác, vỏ quít (mỗi thứ 10 gr), mạn kinh tử, tô điệp và gừng tươi (mỗi loại 12 gr) cùng 8 gr bạch chỉ. Những vị thuốc trên đem sắc với 3 chén nước (độ 600 ml), sắc còn lại 1,5 chén. Uống lúc nước thuốc còn ấm, trùm mền để mồ hôi xuất ra. Ngày dùng 3 lần, mỗi lần nửa chén. Ngày thứ hai chỉ uống, không trùm mền nữa, uống liên tiếp 3 ngày.

Thương nhĩ tử

Ngoài uống, còn có thể trị bằng châm cứu, châm các huyệt nghinh hương, hợp cốc, túc tam lý. Đối với viêm mũi dị ứng, Đông y có pháp trị "Bổ khí cố biểu, khu phong tán hàn", với bài thuốc gồm các vị thuốc: đảng sâm, hoàng kỳ (mỗi vị 16 gr), bạch truật, bạch thược (mỗi vị 12 gr), quế chi, tế tân (mỗi vị 8 gr), phòng phong 10gr, ma hoàng 4 gr, cùng 3 quả đại táo và 3 lát gừng tươi. Tất cả đem sắc với 3 chén nước, còn lại 1,5 chén thuốc, ngày uống 3 lần (mỗi lần nửa chén). Cũng có thể dùng cách châm cứu giống như châm cứu chữa viêm mũi thông thường ở trên". Còn lương y Phạm Như Tá (Hội Đông y Q.Bình Thạnh, TP.HCM) có phương thuốc kinh điển, đơn giản, nhưng hiệu quả trị viêm mũi dị ứng, gồm: 12 gr thương nhĩ tử, 12 gr tân di hoa, 8gr bạc hà và 12 gr bạch chỉ, đem sắc với 4 chén nước, còn lại 1 chén, chia làm hai lần dùng trong ngày sau bữa ăn.

Tân di hoa

Đối với viêm mũi mãn tính thì có phương thuốc gồm: cam thảo, cát cánh, bạch chỉ (mỗi vị 6 gr), bạc hà, tân di hoa (mỗi loại 8 gr), hoắc hương, kinh giới, phòng phong, bản lam căn (mỗi loại 12 gr), ké đầu ngựa 16 gr, hạ khô thảo 10 gr. Cũng đem sắc với 3 chén nước, sắc còn lại 1,5 chén thuốc. Chia làm 3 lần dùng trong ngày, dùng lúc nước thuốc ấm. Ngoài ra, cũng tùy theo tính chất bệnh của mỗi người mà thầy thuốc có thể gia giảm phương thuốc trên. Bên cạnh đó còn có thể dùng phương pháp châm cứu các huyệt nghinh hương, hợp cốc, ấn đường, liệt khuyết.

Hoàng cầm

Đối với những trường hợp bị viêm xoang do dị ứng, Đông y dùng phương thuốc và châm cứu cũng giống như viêm mũi dị ứng. Riêng với viêm xoang do nhiễm khuẩn cấp tính thì Đông y có pháp trị "Thanh phế nhiệt, giải độc" bằng bài thuốc gồm các vị thuốc: kim ngân hoa, ké đầu ngựa, rau dấp cá (mỗi loại 16 gr), hoàng cầm, hoắc hương và bạc hà (mỗi loại 12 gr), 8gr chi tử và 20 gr bản lam căn. Đem sắc với 800 ml nước, sắc còn 300 ml thuốc. Chia làm 3 lần dùng trong ngày lúc bụng đói, lúc thuốc ấm.

Còn đối với viêm xoang nhiễm klhuẩn mãn tính, Đông y có pháp trị "Dưỡng âm, nhuận táo, thanh nhiệt, giải độc". Bài thuốc gồm có sinh địa, ké đầu ngựa, kim ngân hoa (mỗi vị 16 gr), huyền sâm, đơn bì, mạch môn, hoắc hương (mỗi vị 12 gr), hoàng cầm, hoàng bá (10 gr mỗi loại) và 8 gr tân di hoa. Tất cả đem sắc với 800 ml nước, sắc còn lại 300 ml thuốc. Chia làm 3 lần dùng trong ngày lúc bụng no. Ngoài ra còn có phương pháp châm cứu các huyệt: thái dương, ấn đường, quyền liêu...

Chúc bạn mau khỏe!

Viêm mũi dị ứng là bệnh thường gặp nhất trong các bệnh lý của đường hô hấp, chiếm tỷ lệ 17-25% dân số, có tần suất cao ở những người đi làm, đi học. Bệnh ngày càng tăng ở các nước công nghiệp phát triển do sự ô nhiễm không khí với nhiều kháng nguyên lạ xuất hiện. Những yếu tố thuận lợi khác gây dị ứng là: thời gian tiếp xúc với dị nguyên, nhiễm trùng; yếu tố di truyền, nhân chủng học.

Tùy theo yếu tố gây dị ứng, người ta chia bệnh viêm mũi dị ứng thành các dạng sau:

- Viêm mũi dị ứng theo mùa: Yếu tố gây dị ứng thường gặp là phấn hoa và bụi nấm mốc ngoài trời. Một người dị ứng với loại phấn hoa này cũng có thể dị ứng với nhiều loại phấn hoa khác.

- Viêm mũi dị ứng quanh năm: Yếu tố gây dị ứng thường là bụi trong nhà (hoặc bụi ngoài trời nếu bụi này có trong không khí quanh năm), lông chó mèo, con mọt (có trong không khí, da người, lông vật nuôi, chăn nệm, đồ chơi...). Con gián và các loài gặm nhấm trong nhà cũng được coi là nguyên nhân gây hen và viêm mũi dị ứng quanh năm.

- Viêm mũi dị ứng không thường xuyên: Xảy ra khi bệnh nhân tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng như bụi nhà, nấm mốc, phấn hoa. Khi hết tiếp xúc thì không còn triệu chứng dị ứng. Dị ứng không thường xuyên còn có thể xảy ra đối với thức ăn. Trong trường hợp này, bệnh nhân còn có triệu chứng nổi mề đay, ngứa hoặc đau bụng, tiêu chảy.

- Viêm mũi dị ứng nghề nghiệp: Do tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng tại nơi làm việc (bụi phấn, bụi gỗ, lông thú, găng tay nhựa...).

Các triệu chứng bệnh bao gồm:

- Ngứa mũi (có thể kèm theo ngứa mắt, tai và vòm họng).

- Nhảy mũi (thường thành từng tràng dài liên tục).

- Chảy nước mũi.

- Nghẹt mũi (đôi khi gây mệt mỏi, nhức đầu, buồn ngủ).

Có thể chẩn đoán chính xác viêm mũi dị ứng bằng cách xét nghiệm dịch trong mũi, hoặc tìm phản ứng dị ứng bằng cách tiêm một số kháng nguyên nghi ngờ vào da bệnh nhân (nếu nơi tiêm có quầng đỏ lớn hơn giới hạn bình thường thì đó là dị ứng). Một người có thể phản ứng dương tính với nhiều loại kháng nguyên.

Tuy không đe dọa đến tính mạng nhưng viêm mũi dị ứng khiến người bệnh luôn nhức đầu, buồn ngủ, khó chịu, uể oải, ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt. Nếu để lâu không điều trị, bệnh nhân có thể bị viêm đường hô hấp trên, viêm tai giữa, viêm xoang, có polyp trong mũi...

Việc phòng ngừa và điều trị viêm mũi dị ứng gồm 3 bước chủ yếu:

- Kiểm soát môi trường - tránh tác nhân gây dị ứng: Đeo khẩu trang, rửa mũi bằng nước muối sinh lý, tắm gội sạch sẽ (để loại hết bụi trên tóc, trên da) sau khi ra ngoài trời. Thường xuyên làm vệ sinh nhà cửa, giặt chăn màn, bao gối, màn cửa và phơi dưới ánh sáng mặt trời. Không nên dùng thảm và nệm ghế bằng vải. Không nuôi chó mèo hoặc những vật có lông khác trong nhà. Nếu trẻ bị dị ứng nhiều, hạn chế cho chơi thú nhồi bông.

Ngoài ra, bệnh nhân cần hạn chế tối đa sự tiếp xúc với khói thuốc, khói xe, nước hoa, hương liệu hay những chất nặng mùi khác. Đối với dị ứng nghề nghiệp, nếu không thể đổi nghề, nên dùng khẩu trang, mặt nạ hoặc sử dụng các vật liệu thay thế.

- Dùng thuốc: Hầu hết các trường hợp viêm mũi dị ứng đều đáp ứng với điều trị bằng thuốc. Thuốc chống nghẹt mũi có thể dùng đơn độc hoặc kết hợp với Antihistamines. Thuốc có thể gây tác dụng phụ như hồi hộp, lo âu, mất ngủ và quánh đàm. Chất phenylpropanolamine trong nhiều loại thuốc (như Contac, Decolgen) còn gây biếng ăn và có nguy cơ gây tai biến mạch máu não.

Không nên dùng thuốc chống nghẹt mũi dạng xịt hoặc nhỏ quá 7 ngày. Việc lạm dụng nó sẽ gây hiện tượng sinh lý phản hồi, khiến bệnh nhân nghẹt mũi nặng hơn, phải tăng liều, dẫn đến tình trạng viêm mũi do thuốc và nghiện thuốc, rất khó điều trị.

- Miễn dịch liệu pháp (còn gọi là giải mẫn cảm đặc hiệu): Sau khi thử test, biết chính xác là dị ứng với loại kháng nguyên nào, bệnh nhân sẽ được tiêm chất kháng nguyên gây bệnh với liều tăng dần, làm cho cơ thể thích ứng dần với chất đó và không dị ứng nữa. Tỷ lệ thành công của phương pháp này là 80-90% (có hiệu quả cao nhất với các trường hợp dị ứng do phấn hoa, bụi nhà và lông chó mèo). Thời gian điều trị phải kéo dài 4-5 năm mới đạt được hiệu quả mong muốn; các triệu chứng chỉ bắt đầu cải thiện rõ sau 6-12 tháng.

Bạn nên đưa mẹ đi khám tại bệnh viện Tai - Mũi - Họng, bạn nên trình bày kỹ với bác sĩ về quá trình diễn biến bệnh của mẹ bạn để các bác sĩ có hướng điều trị tích cực.

Chúc bạn và gia đình sức khoẻ.

Viêm mũi dị ứng: có hai loại

- Viêm mũi dị ứng theo mùa: Rất hay xảy ra vào mùa có phấn hoa.

- Viêm mũi dị ứng quanh năm: Quá trình viêm mũi xảy ra lien tục trong năm.

Điều trị:

Khi được bác sĩ chuyên khoa xác định bệnh và dựa vào tình trạng của từng người bệnh, điều trị bao gồm:

- Thuốc dùng đường uống

- Thuốc xịt mũi

- Điều trị miễn dịch

- Tiêm giải mẫn cảm.

Viêm mũi không dị ứng: Gồm các loại:

- Viêm mũi vận mạch (viêm mũi kích thích)

-Viêm mũi tăng bạch cầu ái toan

- Viêm mũi tăng bạch cầu đa nhân

- Viêm mũi do cấu trúc mũi

- Polyp mũi

- Viêm mũi vận mạch không hằng định

Điều trị:

Để phòng tránh viêm mũi không dị ứng thì phải tránh các nguyên nhân gây bệnh.

Điều trị viêm mũi không dị ứng khi phải được chẩn đoán xác định của bác sĩ và dựa trên tình trạng của từng bệnh nhân và cũng áp dụng 5 cách như viêm mũi dị ứng.

Cháu chỉ nói chung chung là viêm mũi, không nói rõ cháu bị viêm mũi loại gì nên chúng tôi không thể tư vấn cụ thể. Cháu cần đi khám chuyên khoa Tai – Mũi – Họng để được chẩn đoán chính xác bệnh và điều trị theo kê đơn của Bác sĩ nhé!