Bệnh buồng trứng đa nang là bệnh gì ?

Hội chứng buồng trứng đa nang (còn có tên gọi là hội chứng Stein-Leventhal) là một bệnh liên quan đến sự mất cân bằng về bài tiết hormôn, thường gặp nhất ở độ tuổi sinh sản. 

Trước đây người ta cho rằng chỉ có ở phụ nữ trung niên bị bệnh béo phì, nhiều lông trên cơ thể và vô sinh nhưng nay gặp nhiều hơn ở người trẻ bình thường về mọi phương diện chỉ bị vô kinh thứ phát hoặc kinh ít. 

Trong hội chứng này, vỏ buồng trứng dầy và có nang. Hormôn LH của tuyến yên (trong não) cao có thể đã kích thích buồng trứng sản xuất estrogen và tạo ra những thay đổi mô học và gây vô kinh. Tăng bài tiết hormôn androgen có lẽ là tác nhân gây ra hội chứng này. 

Ở phụ nữ có chỉ số cơ thể cao, tăng bài tiết androgen có thể do có nồng độ insulin cao kích thích. Ở phụ nữ gầy, androgen tăng cao có thể do tỷ lệ cao LH kích thích. Mất kinh hay kinh ít là những triệu chứng thường gặp trong hội chứng buồng trứng đa nang. Androgen tăng cao làm cho các nang noãn ở buồng trứng không trưởng thành để phóng noãn, mà phát triển thành nang bên trong có trứng non và làm cho buồng trứng to ra. Không phóng noãn nên hormôn progesterone cũng không được sản xuất ra và nồng độ estrogen không thay đổi. Androgen tăng làm cho lông ở cằm, môi trên, bụng dưới đen và dầy hơn cũng như tăng trứng cá và da có dầu.

Có thể cần làm nhiều xét nghiệm như chụp X quang nghiêng hộp sọ, định lượng hormôn và phân tích nhiễm sắc thể, sinh thiết buồng trứng, siêu âm tử cung và buồng trứng. Có thể tạo ra kinh nguyệt giả để các em gái VTN thấy mình giống như các bạn cùng tuổi khác.

Phụ nữ bị buồng trứng đa nang muốn có thai thường phải dùng thuốc để làm cho buồng trứng phóng noãn; hầu hết những phụ nữ này không bao giờ có chu kỳ kinh bình thường. Có nhiều loại thuốc để kích thích phóng noãn (Clomiphen citrate, Gonadotrophine). Được điều trị như vậy, hơn 60% phụ nữ bị bệnh có thể thụ thai. Nếu không điều trị, cơ may thụ thai rất thấp. 

Chưa biết thật rõ nguyên nhân của hội chứng đa nang nhưng nghi ngờ có vai trò của sự chuyển hoá insulin nên các thầy thuốc đã nghiên cứu dùng loại thuốc để điều trị tiểu đường típ 2 là metformin (Glucophage, Glucophage XR) có tác dụng làm giảm glucose do gan taọ ra và giải phóng vào máu, có thể cải thiện khả năng phóng noãn và giảm hormôn androgen ở phụ nữ bị bệnh. Khi có thai, phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang có nguy cơ dễ bị bệnh tiểu đường và cao huyết áp do thai nghén

Buồng trứng đa nang là một bệnh lý của buồng trứng với hiện tượng không có rụng trứng và rối loạn kinh nguyệt. Bệnh lý này có thể là nguyên nhân đưa đến tình trạng vô sinh - hiếm muộn, vì vậy cần được điều trị sớm tại các cơ sở y tế chuyên khoa. Bệnh này thường gặp ở người bị bệnh béo phì. Vì vậy, để cải thiện tình trạng, cần lưu ý việc giảm cân.