Câu hỏi

20/05/2013 22:52
cách sử dụng bàn tính của người xưa thế nào, tôi có một cái mà không biết cách dùng. Cảm ơn!
Danh sách câu trả lời (1)

Mô tả bàn tính:
1 . Cấu tạo : Bàn tính là một khung chữ nhật bằng gỗ có một thanh ở giữa phân chia ra hai phần. thông thường có 10 cột hay còn gọi là gióng. Các thương gia lớn xài loại nhiều gióng hơn. Gióng là một que tre vót tròn xiên 5 hạt gổ.( quan lại có khi làm bằng xương hoặc ngà voi ) 5 hạt này được chia trên thanh phân chia 4 hạt, mỗi hạt là 1 đơn vị và một hạt bên dưới là 5 đơn vị.
Tóm lại bàn tinh như 2 hình chữ nhật ghép lài từ 10 gióng gồm 40 hạt bên trên và 10 hạt bên dưới tức là 50 hạt.
Tính từ phải qua, các gióng là bách phân, thập phân, đơn vị, chục , trăm, ngàn, vạn....
2/ Vận hành : Trong phạm vi bài viết này, mình chỉ cho bạn cách làm toán cộng :
Ban đầu các hạt trên đưa hết lên trên , hạt dưới đưa hết xuống dướ.thanh ngăn không có hạt nào.
Thao tác bằng tay phải : ngón cái để búng hạt từ dưới lên, bốn ngón còn lại để đưa hạt từ trên xuống.
Cách thể hiện và đọc số : Số tức là số hạt được kéo về thanh phân chia tạm gọi là ở giữa nhé : số 0 tức là gióng không có hạt nào ở giữa. Số 1,2,3 hoặc 4 tức là có 1,2,3 hoặc 4 từ trên đưa xuống giữa. Số 5 là 1 hạt từ dưới đưa lên, số 6 là một hạt dưới và 1 hạt trên... số 7,8,9 cũng tương tự.
Như vậy muốn thể hiện 17 đồng năm xu (số 17,05) ta làm từ phải qua là 1 hạt dưới, không hạt, 1 hạt dưới và 2 hạt trên, 1 hạt trên.
bây giờ cộng với 5 đồng mốt nhé ( số 5,10 ) : Từ phải qua 5 + 0 thì không thêm hạt nào. 0 +1 thì thêm 1 hạt từ trên xuống.
Đến 7+5 mới là rắc rối đây : vì không đủ 5 hạt nên ta phải mượn bên trái 1 hạt tức là 10 bằng cách cho một hạt bên trái xuống, vì chỉ mượn 5 nên bạn phải trả lai 5 bằng cách cho 1 hạt bên dưới xuống.
Trong trường hơp nếu mượn hạt bên trái nhưng không có hạt ( vì gặp số 9) thì ta mượn hạt bên trái nữa túc là hàng trăm. cũng làm tương tự...
Bạn cứ làm như vậy cho đến hết số : Kết quả là số hạt cặp trên và dưới thanh phân chia : 22 đồng 15 xu.
Tính trừ cũng làm tương tự nhưng thay vì thêm hạt vào thì ta lấy hạt ra.
Muốn làm tính nhân và chia thì bạn phải học cửu chương : cửu cửu bát nhất, bát cửu thất nhì, thất cửu lục tam ....
Sau cửu sẽ đến bát : bát bát lục tứ... Người ta không học cửu bát nữa vì cửu bát đã học từ trên bát cửu thất nhì rồi (Không như cửu chương của ta vừa học 8 lần 9 : 72 sau đó lại học 9 lần 8 cũng 72...)
Loại bàn tính 1 hạt dưới và 4 hạt trên này rất đơn giản và văn minh tuy nhiên rất nhiều người nói hoài mà vẫn không hiểu nên bên TQ hiện nay vẫn phổ biến xài loại 9 hoặc 10 hạt một gióng.
1 . Cấu tạo : Bàn tính là một khung chữ nhật bằng gỗ có một thanh ở giữa phân chia ra hai phần. thông thường có 10 cột hay còn gọi là gióng. Các thương gia lớn xài loại nhiều gióng hơn. Gióng là một que tre vót tròn xiên 5 hạt gổ.( quan lại có khi làm bằng xương hoặc ngà voi ) 5 hạt này được chia trên thanh phân chia 4 hạt, mỗi hạt là 1 đơn vị và một hạt bên dưới là 5 đơn vị.
Tóm lại bàn tinh như 2 hình chữ nhật ghép lài từ 10 gióng gồm 40 hạt bên trên và 10 hạt bên dưới tức là 50 hạt.
Tính từ phải qua, các gióng là bách phân, thập phân, đơn vị, chục , trăm, ngàn, vạn....
2/ Vận hành : Trong phạm vi bài viết này, mình chỉ cho bạn cách làm toán cộng :
Ban đầu các hạt trên đưa hết lên trên , hạt dưới đưa hết xuống dướ.thanh ngăn không có hạt nào.
Thao tác bằng tay phải : ngón cái để búng hạt từ dưới lên, bốn ngón còn lại để đưa hạt từ trên xuống.
Cách thể hiện và đọc số : Số tức là số hạt được kéo về thanh phân chia tạm gọi là ở giữa nhé : số 0 tức là gióng không có hạt nào ở giữa. Số 1,2,3 hoặc 4 tức là có 1,2,3 hoặc 4 từ trên đưa xuống giữa. Số 5 là 1 hạt từ dưới đưa lên, số 6 là một hạt dưới và 1 hạt trên... số 7,8,9 cũng tương tự.
Như vậy muốn thể hiện 17 đồng năm xu (số 17,05) ta làm từ phải qua là 1 hạt dưới, không hạt, 1 hạt dưới và 2 hạt trên, 1 hạt trên.
bây giờ cộng với 5 đồng mốt nhé ( số 5,10 ) : Từ phải qua 5 + 0 thì không thêm hạt nào. 0 +1 thì thêm 1 hạt từ trên xuống.
Đến 7+5 mới là rắc rối đây : vì không đủ 5 hạt nên ta phải mượn bên trái 1 hạt tức là 10 bằng cách cho một hạt bên trái xuống, vì chỉ mượn 5 nên bạn phải trả lai 5 bằng cách cho 1 hạt bên dưới xuống.
Trong trường hơp nếu mượn hạt bên trái nhưng không có hạt ( vì gặp số 9) thì ta mượn hạt bên trái nữa túc là hàng trăm. cũng làm tương tự...
Bạn cứ làm như vậy cho đến hết số : Kết quả là số hạt cặp trên và dưới thanh phân chia : 22 đồng 15 xu.
Tính trừ cũng làm tương tự nhưng thay vì thêm hạt vào thì ta lấy hạt ra.
Muốn làm tính nhân và chia thì bạn phải học cửu chương : cửu cửu bát nhất, bát cửu thất nhì, thất cửu lục tam ....
Sau cửu sẽ đến bát : bát bát lục tứ... Người ta không học cửu bát nữa vì cửu bát đã học từ trên bát cửu thất nhì rồi (Không như cửu chương của ta vừa học 8 lần 9 : 72 sau đó lại học 9 lần 8 cũng 72...)
Loại bàn tính 1 hạt dưới và 4 hạt trên này rất đơn giản và văn minh tuy nhiên rất nhiều người nói hoài mà vẫn không hiểu nên bên TQ hiện nay vẫn phổ biến xài loại 9 hoặc 10 hạt một gióng.
Trả lời câu hỏi
Câu hỏi lĩnh vực Câu hỏi khác
Rao vặt Siêu Vip