Chữa thái hóa khớp thái dương hàm?

Điều trị:

Điều trị rối loạn thái dương hàm gồm điều trị triệu chứng và điều trị nguyên nhân. Hiện nay, hầu hết các chuyên gia trên thế giới đều đồng ý công việc điều trị gồm hai loại: điều trị không can thiệp thực thể và thực hiện các can thiệp trên bộ răng và hệ thống nhai.

-  Điều trị không can thiệp thực thể bao gồm:

. Thuốc: Kháng viêm - Giảm đau

            Dãn cơ – An thần

. Tâm lý trị liệu: xoa nắn, chiếu tia hồng ngoại, chườm nóng, tập vận động hàm dưới…

. Máng nhai (*)

- Các can thiệp trên bộ răng và hệ thống nhai:

Thực hiện những can thiệp tác động trực tiếp lên bộ răng hay cấu trúc khớp thái dương hàm, bao gồm:

1. Mài điều chỉnh khớp cắn: Khi hai hàm răng có sự tiếp xúc không hài hòa, có những điểm vướg cộm gây cản trở trong quá trình ăn nhai, nuốt…, người thầy thuốc cần phải thực hiện động tác mài điều chỉnh để làm cho sự tiếp xúc răng được đều và tốt hơn, làm cho vận động hàm dưới được trơn tru, dễ dàng hơn.

2. Nhổ răng

3. Phục hình

4. Chỉnh hình

5. Phẫu thuật.

(*) Máng nhai: là một khí cụ được đặt giữa hai cung răng, thường được làm bằng nhựa trong suốt và có thể tháo lắp được. Máng nhai được làm riêng cho từng người. Tùy theo tình trạng bệnh mà bệnh nhân đeo máng vào ban ngày hoặc ban đêm. Máng nhai có tác dụng làm dãn co, giảm đau, hết mỏi cơ; giúp giảm áp lực trên khớp thái dương hàm cũng như giúp bảo vệ các răng. Nói chung, máng nhai giúp cân bằng lại hệ thống nhai. Máng nhai phải được thực hiện bởi bác sĩ răng hàm mặt và được kiểm tra, theo dõi định kỳ vài tuần hay vài tháng.

Trường hợp viêm khớp thái dương hàm nhiễm khuẩn thì dùng kháng sinh thích hợp như penicillin G, oxacillin hoặc các cephalosporin thế hệ 1, 2, 3 khác. Tốt nhất là nuôi cấy bệnh phẩm tìm vi khuẩn, làm kháng sinh đồ và chọn thuốc theo kháng sinh đồ. Kết hợp thuốc chống viêm không steroid như aspirin, diclofenac, meloxicam... uống kèm thuốc giảm đau đơn thuần như  paracetamol hoặc paracetamol + codein khi đau nhiều; hút hoặc chích dẫn lưu rửa sạch mủ nếu có; hạn chế cử động khớp. Một khi kiểm soát được tình trạng nhiễm khuẩn thì cần có bài tập thích hợp để tránh hạn chế vận động khớp sau này.

Viêm khớp sau chấn thương cấp như sau nhổ răng khó, đặc biệt các răng hàm số 7, 8; sau đặt nội khí quản (hiếm gặp) cần điều trị bằng chống viêm không steroid như trên với đường toàn thân uống hay tiêm bắp hoặc chế phẩm dạng gel bôi tại chỗ. Có thể kết hợp giảm đau bằng chườm nóng hoặc chườm lạnh tại chỗ và uống thuốc giảm đau paracetamol hoặc paracetamol + codein. Ngoài ra lưu ý hạn chế vận động hàm trong thời gian đau.

Thoái hóa khớp thái dương hàm có thể nằm trong bệnh cảnh thoái hóa khớp nói chung và thường gặp ở những người trên 50 tuổi. Hay gặp thoái hóa cả hai bên. Điều trị triệu chứng như điều trị viêm khớp sau chấn thương cấp. Ngoài ra có thể kết hợp các thuốc điều trị thoái hóa khớp tác dụng chậm như glucosamin, chondroitin sulfat hoặc tiêm corticoid (hydrocortison acetat, methyl prednisolon acetat) tại chỗ. Lưu ý chỉ định tiêm rất thận trọng bởi bác sĩ chuyên khoa khớp, thực hiện trong điều kiện tuyệt đối vô khuẩn, tránh tiêm nhắc lại nhiều lần. Biến chứng có thể gặp khi tiêm khớp thái dương hàm là liệt mặt nếu tiêm vào dây thần kinh mặt (dây V).

Viêm khớp thái dương hàm do bệnh viêm khớp dạng thấp có thể gặp ở trên 50% bệnh nhân viêm khớp dạng thấp. Mức độ tổn thương có thể từ nhẹ, ít đau nên bệnh nhân thường bỏ qua đến đau nặng là triệu chứng làm bệnh nhân chú ý nhiều. Khớp thái dương hàm thường là khớp sau cùng bị tổn thương, sau các viêm ở khớp nhỏ - nhỡ bàn cổ tay, khớp khuỷu, khớp gối... Điều trị bệnh nằm trong điều trị bệnh cảnh viêm khớp dạng thấp nói chung. Thuốc bao gồm thuốc điều trị triệu chứng như chống viêm không steroid (aspirin, diclofenac...) hoặc chống viêm corticoid (prednisolon, hydrocortison...) đường toàn thân; thuốc giảm đau paracetamol; thuốc điều trị cơ bản (nhóm thuốc chống thấp khớp có thể thay đổi cơ địa) như chloroquin, methotrexat, salazopirin, entanercept... thường dùng phối hợp hai, ba thuốc hoặc hơn. Có thể điều trị tại chỗ trong trường hợp viêm nặng bằng cách  tiêm corticoid vào khớp thái dương hàm. Lưu ý các bài tập chức năng vận động khớp thích hợp. Phẫu thuật chỉ định khi có viêm dính khớp làm bệnh nhân không há miệng được.

Viêm - thoái hóa thứ phát khớp thái dương hàm thường gặp sau chấn thương mạn tính hoặc sau hội chứng rối loạn chức năng khớp thái dương hàm. Hội chứng này thường gặp ở nữ giới từ 20 đến 40 tuổi. Nguyên nhân rất phức tạp, bao gồm các bệnh lý liên quan đến hệ thống nhai như hệ cơ, dây chằng, xương (xương hàm trên, dưới và xương thái dương), răng và khớp thái dương hàm. Trạng thái stress thường xuyên, tật nghiến răng cũng là những nguyên nhân phối hợp. Nếu hội chứng trên tồn tại dai dẳng thì hậu quả sẽ dẫn đến tình trạng viêm, thoái hóa thứ phát khớp thái dương hàm. Thường khớp thái dương hàm bị tổn thương một bên, đây là triệu chứng quan trọng để phân biệt với thoái hóa nguyên phát khớp thái dương hàm thường gặp ở cả hai bên. Điều trị tùy theo từng trường hợp cụ thể mà có thể lựa chọn dùng liệu pháp tâm lý, phục hồi chức năng hỗ trợ (đeo máng cắn), dùng thuốc hay phẫu thuật; có khi cần phối hợp tất cả các biện pháp trên. Thuốc điều trị bao gồm thuốc an thần giải lo âu như diazepam, dogmatil; giãn cơ như mydocalm, myonal; thuốc chống viêm không corticoid như aspirin, diclofenac... đường toàn thân. Corticoid tiêm tại chỗ khớp thái dương hàm làm giảm đau khá tốt. Việc phối hợp điều trị với các chuyên khoa răng hàm mặt, tâm thần là cần thiết. Lưu ý là phòng và điều trị tích cực hội chứng rối loạn chức năng khớp thái dương hàm là biện pháp phòng hiệu quả bệnh viêm - thoái hóa thứ phát khớp thái dương hàm.