Đánh giá chi tiết bo mạch chủ ASRock Z68MITXHT

Cũng như xu hướng của các dòng bo mạch chủ với các chipset khác, ASRock cũng phát hành cho mình mẫu bo mạch chủ có kích thước Mini-ATX sử dụng chipset Z68. Khác biệt với những bo mạch chủ kích thước nhỏ dành cho HTPC sử dụng các chipset H61 và H67 của nền tảng LGA 1155, bo mạch chủ Z68 sẽ mang lại một trải nghiệm đầy đủ hơn với nhiều ưu điểm của nền tảng. Trước khi Z68 xuất hiện, chipset P67 được xem là mang lại nhiều tính năng nhất của nền tảng LGA 1155 trong phân khúc người dùng thông thường. Tuy nhiên P67 lại không có mặt trên mẫu bo mạch chủ có kích thước Mini-ITX nào. Chính vì vậy những bo mạch chủ Z68 có kích thước Mini-ITX tỏ ra là một giải pháp hay cho những người dùng muốn lắp những chiếc HTPC trên mức thông thường.  Mẫu bo mạch chủ Z68M-ITX/HT của ASRock được phát hành trong thời gian gần đây chính là một trong những giải pháp này. Và chúng ta sẽ cùng đánh giá sơ qua về mẫu bo mạch chủ này để có xem đây có phải là một lựa chọn tốt hay không. Thiết kế tổng quan Vỏ hộp của Z68M-ITX/HT vẫn mang màu xám đặ trưng vốn xuất hiện trên khá nhiều mẫu bo mạch chủ của ASRock. Do đây là loại main có kích thước Mini-ITX nên vỏ hộp cũng có kích thước nhỏ tương ứng. Mặt trước của hộp chỉ đơn giản mang tên của sản phẩm với kích thước lớn. Mặt sau của hộp lại là nơi ASRock giới thiệu chi tiết hơn về sản phẩm của mình. ASRock cũng chú thích một vài điểm quan trọng như các cổng kết nối trên bo mạch chủ của mình ở mặt này. Phụ kiện kèm theo của Z68M-ITX/HT cũng không thực sự phong phú. Điểm khác biệt so với các loại bo mạch chủ thông thường chính là remote và bộ thu tín hiệu điều khiển. Các thành phần quen thuộc còn lại gồm có: cáp SATA, miếng kim loại, sách hướng dẫn, quickguide và đĩa driver.   Các thành phần của ASRock Z68M-ITX/HT tỏ ra khá đơn giản, nguyên nhân cũng do kích thước của bo mạch chủ (17 x 17 cm). Số lượng các khe kết nối cũng không nhiều, ít hơn nhiều so với các bo mạch chủ kích thước ATX thông thường. Thiết kế chi tiết Phong cách thiết kế của ASRock Z68M-ITX/HT vẫn quen thuộc như các dòng bo mạch chủ Z68 khác, màu sắc chủ đạo vẫn là màu đen hơi ngả nâu, các thành phần khác như khe cắm sử dụng màu xanh dương. Phần tản nhiệt trên bo mạch chủ này khá đơn giản, chỉ gồm một miếng kim loại dành cho chipset Z68. Mặt trên của phần tản nhiệt này được khắc logo của ASRock. Phần nguồn dành cho CPU và MOSFET không được trang bị giải pháp tản nhiệt nào. Đây là mẫu bo mạch chủ hướng đến HTPC nên công suất thực sự cũng không quá lớn nên có thể vấn đề nhiệt độ ở đây sẽ được đảm bảo. Dù vậy, bo mạch chủ Z68 này vẫn cung cấp khả năng OC, mặc dù không thực sự ấn tượng lắm. Chúng ta sẽ cùng nói về khía cạnh này ở phần sau của bài viết. Chỉ hỗ trợ 2 khe cắm DDR3 với mức xung nhịp tối đa là 2133 MHz (khi ép xung), dung lượng tối đa mà chúng ta có thể lắp đặt trên bo mạch chủ này là 16GB. Tuy nhiên, mức dung lượng này cũng là quá đủ đối với một chiếc HTPC dùng trong gia đình. Công nghệ Intel XMP dành cho bộ nhớ DDR3 cũng được hỗ trợ trên bo mạch chủ này. Một trong những khe cắm quan trọng đối với các bo mạch chủ HTPC đó chính là SATA. ASRock Z68M-ITX/HT hỗ trợ tổng cộng 4 khe SATA, 2 trong số chúng là SATA 2.0 và phần còn lại là SATA 3.0 6Gbps (màu trắng). Vị trí bố trí của các khe SATA này có thể hơi bất tiện khi lắp đặt khi nằm ở góc trái bên trên. Nếu đổi chỗ vị trí các khe này với nguồn cắm 24-pin ở gần đó sẽ tiện lợi hơn khá nhiều. Về các khe PCI, ASRock Z68M-ITX/HT chỉ hỗ trợ 1 khe PCI-E 16x duy nhất dành cho card đồ họa. Điều này cũng đồng nghĩa với việc người dùng không thể kết nối thêm các card bổ sung như card âm thanh hoặc card Ethernet qua khe PCI hoặc PCI-E 1x. Giải pháp ở đây có thể sử dụng các loại card giao tiếp qua cổng USB hoặc đơn giản là dùng những gì ASRock trang bị sẵn trên bo mạch chủ. Hệ thống âm thanh được tích hợp sẵn thực ra cũng đủ để đáp ứng cho nhu cầu sử dụng thông thường với một chiếc HTPC. Chip âm thanh trên bo mạch chủ này là Realtek ALC892 hỗ trợ xuất âm thanh lên đến  8 kênh và hỗ trợ công nghệ âm thanh THX TruStudio Pro của ASRock. Tụ trên bo mạch chủ ASRock Z68M-ITX/HT hoàn toàn sử dụng tụ rắn, màu sắc của tụ cũng phù hợp với màu xanh của các thành phần khác. Nguồn cấp cho CPU chỉ sử dụng nguồn 4-pin. Chip đảm nhiệm chức năng chứa đựng BIOS của bo mạch chủ này là loại có thể tháo rời để thay thế. Các kết nối ở mặt sau của ASRock Z68M-ITX/HT gồm có cổng PS/2 dành cho bàn phím, 4 cổng USB 2.0, 2 cổng USB 3.0 màu xanh, các cổng âm thanh, cổng Ethernet và eSATA. Các cổng dành cho việc xuất hình ảnh khá phong phú khi có mặt từ D-Sub, DVI cho đến HDMI 1.4a. Sự thiếu vắng ở đây có thể kể đến cổng FireWire. Phía trên các cổng này ASRock cũng tận dụng để giới thiệu rằng chipset Z68 mà họ sử dụng trong bo mạch chủ này là loại có stepping B3. Một trong những thiếu vắng trên bo mạch chủ này chính là các nút Power, Reset và Clear CMOS ngay trên main. Ngoài ra các kết nối không dây như Bluetooth và Wi-Fi cũng không xuất hiện trên ASRock Z68M-ITX/HT, điều này hơi lạ vì thông thường các bo mạch chủ dành cho HTPC thường hỗ trợ các kết nối này. Con chip đảm nhiệm việc hỗ trợ USB 3.0 trên bo mạch chủ này là ASM1042 của ASMedia. Tuy nhiên số lượng cổng USB 3.0 hỗ trợ chỉ là 2, các khe USB kết nối ra mặt trước của case chỉ là USB 2.0. Các khe USB của bo mạch chủ này cũng hỗ trợ công nghệ App Charger, một trong những ưu điểm của công nghệ này là chúng ta có thể dùng để sạc các thiết bị khác thông qua cổng USB trong khi máy đang ở chế độ Sleep hoặc bất kỳ chế độ nào. iống với hầu hết các loại bo mạch chủ Z68 khác của ASRock, loại BIOS được sử dụng là UEFI với giao diện đồ họa và có thể dùng chuột. Giao diện cũng không có gì thay đổi nhiều và thực sự sau khi sử dụng qua thử nhiều mẫu bo mạch chủ gần đây của ASRock thì chúng tôi cũng đã dần quen với cách bố trí các mục của loại BIOS UEFI này. Điểm khác biệt ít ỏi mà chúng tôi nhận thấy so với các bo mạch chủ Z68 khác của ASRock chính là mức hỗ trợ trong các cấu hình OC mà ASRock cung cấp sẵn. Mức xung nhịp chỉ dừng lại ở 4.3 GHz và thấp hơn so với các bo mạch chủ khác như ASRock Z68 Fatal1ty. BIOS cũng cho phép thay đổi các thông số liên quan đến điện thế và mức xung của CPU, RAM khá chi tiết. Giao diện khi vừa khởi động của bo mạch chủ này khá đơn giản và giống với mặt trước của vỏ hộp. Các cụm phím tắt dùng để truy cập vào BIOS tỏ ra khá quen thuộc với ASRock và hơi khác so với các bo mạch chủ của các nhà sản xuất khác. Ứng dụng cho HTPC Do là một bo mạch chủ hướng đến HTPC nên phụ kiện đi kèm của ASRock Z68M-ITX/HT cũng theo xu hướng này. Remote và bộ thu tín hiệu không dây chính là một trong những điểm nhấn. Phần remote này có khá nhiều nút và nhìn sơ qua có thể bạn hơi hoảng. Tuy nhiên, logo Media Center ở giữa đã nói lên mục đích chính của loại remote này. Loại remote này sử dụng 2 pin tròn và tất nhiên khi sắm bo mạch chủ về ASRock đã cung cấp sẵn cho bạn để có thể sử dụng ngay. Qua quá trình lắp đặt hơi phức tạp một tí thì cảm nhận của chúng tôi khi sử dụng loại remote này với Windows Media Center là chấp nhận được. Mặc dù phím trên remote không được nhẹ lắm nhưng có thể sử dụng, độ trễ không cao lắm, gần như là ấn là có phản hồi. Đối với ứng dụng Media Center trên Windows 7 thì tất cả các phím được hỗ trợ. Với các phần mềm multimedia khác thì một số phím trên remote lại không được hỗ trợ. Bộ thu tín hiệu nhìn sơ qua là kết nối với cổng USB tuy nhiên trên thực tế bạn phải kết nối với với cổng USB ở mặt trước case và đầu kia của cổng này phải kết nối với các chân CIR như trong hướng dẫn đi kèm bo mạch chủ. Điều này cũng có nghĩa bạn không thể mang bộ thu phát này sang các bo mạch chủ cũng như máy tính khác đê sử dụng. Khoảng cách sử dụng của loại remote này là khá xa, chúng tôi thử nghiệm trong phòng làm việc thì không có gì đáng phàn nàn. Đối với các loại phòng khách trong những ngôi nhà thông thường thì cũng không có lý do để lo lắng về khoảng cách sử dụng.s Đi kèm bo mạch chủ là một loạt các ứng dụng dành cho việc trải nghiệm multimedia của người dùng nằm trong bộ MAGIX Suite. Đây là bộ các ứng dụng đáp ứng được những nhu cầu trong việc chơi và chỉnh sửa hình ảnh, video. Khả năng OC Khả năng OC của bo mạch chủ ASRock Z68M-ITX/HT thực ra ngay từ đầu đã không được mong đợi nhiều, đơn giản vì đây là một bo mạch chủ hướng đến giải trí và HTPC. Có 2 cách để OC CPU trên bo mạch chủ này, tinh chỉnh trực tiếp trong BIOS hoặc sử dụng phần mềm ASRock Extreme Turning Utility được kèm theo sẵn. Chúng tôi quyết định chọn cách sử dụng phần mềm để có được khả năng ép xung dễ dàng hơn. Phần mềm này không chỉ cho phép thay đổi mức xung nền và hệ số nhân của CPU mà còn cho phép theo dỗi các thông số trong quá trình OC. Các thiết lập cũng có thể lưu lại để có thể mở lại khi cần thiết. Hệ số nhân tối đa mà phần mềm này hỗ trợ là 60, ứng với mức xung của CPU là 6 GHz hoặc hơn một ít tùy vào xung nền mà bạn tùy chọn. Bộ xử lý mà chúng tôi thử nghiệm ở đây là Core i7 2600K. Sau quá trình mân mê một lúc với phần mềm của ASRock, chúng tôi chỉ có thể kéo mức xung của CPU lên đến 4.4 GHz, khi thiết lập lên cao hơn thì máy treo ngay lập tức. Các thay đổi của phần mềm vẫn còn lưu trong BIOS ngay cả khi khởi động lại. Với mức xung nền 100 MHz, hệ số nhân cũng khó có thể thiết lập lên 45. Có lẽ đây là giới hạn của bo mạch chủ này vì nhiệt độ của tản nhiệt cũng như nhiệt độ đo bằng phần mềm của bộ xử lý chưa hề cao. ASRock Extreme Turning Utility cũng cho phép thiết lập các thông số liên quan đến tốc độ quạt CPU và các quạt bổ trợ trong case theo từng mức nhiệt độ. BIOS cung cấp khá nhiều tùy chọn tinh chỉnh các thông số liên quan đến RAM. Mức xung nhịp cao nhất khi hỗ trợ sử dụng RAM là 2133 MHz, khá cao. Tuy nhiên về khía cạnh này chúng tôi không có đủ công cụ để có thể thử nghiệm. Với mức giá vào khoảng 120 USD (tại thị trường nước ngoài) thì đây là một mẫu bo mạch chủ rất đáng để xem xét nếu như bạn có ý định xây dựng một HTPC với nhiều chức năng. ASRock Z68M-ITX/HT tuy có kích thước nhỏ nhưng lại mang đến hầu hết các công nghệ của nền tảng LGA 1155, thậm chí cả khả năng ép xung khi cần. Bộ điều khiển không dây đi kèm cũng phù hợp để thay thế cho bàn phím và chuột không dây mà mọi người thường hay sử dụng với HTPC trong các tác vụ giải trí. Ngoài ra nó cũng giúp vấn đề thẩm mỹ được nâng cao hơn.