Thương mại điện tử Việt Nam đang phát triển ở giai đoạn nào?

Năm 2002, chính công ty cũ của tôi cũng làm TMĐT. Lúc đó chưa có ADSL khách hàng phải truy cập bằng dial-up vậy mà bán hàng qua mạng cũng được mọi người kiên nhẫn truy cập và mua sắm.

Việc mua online, thanh toán offline cũng được khách hàng hồ hởi chấp nhận vì nó mới, nó lạ và được hướng dẫn tận tình. Những giải pháp điện tử luôn mới, khác lạ luôn được thay đổi và tạo hứng thú. Dĩ nhiên, trong quá trình phát triển TMĐT cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa nhiều khâu từ nhà cung cấp, giao hàng, thanh toán. Còn phải có sự hỗ trợ từ phía các Hiệp hội, cơ quan ban ngành, các cơ quan pháp luật xây dựng hành lang pháp lý, xúc tiến thương mại.

Những công ty đi trước sẽ luôn có cơ hội để trở thành người dẫn đầu với điều kiện là xã hội cũng phải phát triển lên cùng nhịp, nếu không bạn sẽ chỉ đi cùng với một số người ủng hộ ít ỏi mà thôi. Những loại hình TMĐT trước kia, các công ty làm TMĐT hồi thời gian đầu cũng không thất bại mà có thể lợi nhuận không cao bằng công việc khác nên họ chuyển hướng đầu tư và chờ cơ hội khác đến.

Những công ty làm TMĐT cũng tạo nhiều Big Bang chứ. Chúng ta phải kể đến Vinagame, 5giay.vn , PAVietnam, Mắt Bão… Họ có phải là những công ty giàu hay không? Số lượng nhân viên thế nào? Hệ thống internet Việt Nam đã phát triền nhiều lần hơn sau những năm 2000, 2002, 2004 và đến nay băng thông Việt Nam ra quốc tế đã gấp nhiều lần.

Chúng ta không thể nhận định và so sánh giữa Việt Nam và thế giới theo giai đoạn phát triển như thế được vì sẽ khá khập khiễng. Các nước phát triển họ đã ứng dụng CNTT từ rất sớm, hệ thống quản lý được số hóa, hệ thống mạng kết nối intranet đã hoàn chỉnh cho đến khi Tim Beners – Lee khai sinh World Wide Web (www - hệ thống địa chỉ và giao diện của web tại Thụy Sĩ năm 1991 mở đường cho một cuộc cách mạng thông tin liên lạc toàn cầu).

Lúc đó thì việc kết nối và chuẩn hóa lại cho những cái bắt tay của hệ thống hiểu nhau thôi. Trong khi đó CNTT Việt Nam đến nay đã được ứng dụng như thế nào so với thế giới?  Vẫn còn khoảng cách khá xa, mặc dù đã có phát triển tích cực lắm đó bạn. Năm 1997 khi internet có mặt ở Việt Nam nhưng có bao nhiêu người, doanh nghiệp được tiếp cận và đến mãi năm 2004 thì ADSL mới chỉ có ở một số doanh nghiệp ít ỏi mà thôi. Nói vậy, chúng ta không bi quan, công nghệ số không phải quá trình học từ lớp 1 đến lớp 12 mà là sự kế thừa và phát triển. Chúng ta phải đi tắt, đón đầu và những doanh nghiệp số của chúng ta đã làm được điều đó.

Việc xác định chúng ta đang ở giai đoạn nào của quá trình phát triển như thế giới không quan trọng, việc xác định chúng ta sẽ làm gì để cộng đồng TMĐT Việt Nam cùng phát triển mới là điều đáng quan tâm. Chúng ta có quan tâm đến TMĐT thì nên cùng nắm tay nhau, cùng tham gia hợp tác thông qua những tổ chức, những cộng đồng năng động.

Trước là để nắm thông tin thực tế hoạt động trong ngành, sau là để bắt tay hợp tác phát triển kinh doanh. Mỗi người sẽ cùng phát triển sở trường của nhau để tăng sức mạnh, giảm thiểu cạnh tranh triệt tiêu. Làm được điều đó khá khó khăn, nhưng không thể không làm được chắc chắn lúc đó chúng ta sẽ biết chúng ta đang ở đâu? Giai đoạn nào.