Xe máy Honda Việt Nam - Tại sao chênh giá?

Có lẽ đã đến lúc chúng ta cùng phải đứng lên để bảo vệ quyền lợi chính đáng của chúng ta. Tôi thấy là để tình trạng thực tế hàng tiêu dùng mà cứ bị đội giá lên càng cao thế này thì chỉ có người tiêu dùng là bị thiệt thòi nhất. Chúng ta phải nên tẩy chay tất cả mọi hoạt động làm cho người tiêu dùng như chúng ta bị thiệt thòi như thế. Nào hãy cùng nhau xây dựng nên một cơ chế tiêu dùng tốt hơn thôi.

Sản lượng 1,5 triệu xe/năm, doanh số năm 2010 tăng 25% so với năm 2009, tháng 7/2011 sẽ chính thức nâng sản lượng lên 2 triệu xe/năm… Không thể phủ nhận Honda đang là thương hiệu xe máy số 1 tại Việt Nam hiện nay, nhưng…

Không thể phủ nhận thực tế là các đại lí uỷ quyền của Honda (HEAD) bán xe cao hơn giá lẻ đề xuất của chính hãng và người tiêu dùng mặc nhiên quy kết Honda Việt Nam có trách nhiệm liên đới. HVN vẫn công bố giá bán lẻ đề xuất của xe trên website công ty, nhưng đến tay người tiêu dùng, nhiều sản phẩm bị chênh giá vài triệu, thậm chí cả chục triệu đồng trong dịp giáp Tết Nguyên đán.

Mặc dù HVN đã không chỉ một lần thanh minh sự việc này không liên quan và ngoài tầm kiểm soát của công ty, nhưng chỉ chắc chắn một điều, hình ảnh thương hiệu Honda trong mắt người tiêu dùng Việt, đã không còn đẹp như trước.

Tại sao?

Để tìm cội rễ của sự việc, chúng ta hãy xem lại chính sách cung cấp sản phẩm, cũng như mối quan hệ giữa HVN và các HEAD.

Thứ nhất, HVN không bán sản phẩm trực tiếp đến tận tay người tiêu dùng mà thông qua các HEAD. Thứ hai, các HEAD không được nhận hàng kí gửi từ HVN mà phải trả tiền khi mua hàng, tức là quan hệ đối tác kinh doanh độc lập chứ các HEAD không thuộc quyền quản lí của HVN. Việc các HEAD bán sản phẩm với giá bao nhiêu không phụ thuộc vào HVN, vì các sản phẩm đã hoàn toàn thuộc quyền sở hữu của các HEAD, chứ không còn là của HVN nữa. Chính vì thế, đại diện Honda Việt Nam cho biết rằng hãng này không thể yêu cầu các HEAD bán xe với giá bao nhiêu.

Với hai lí do trên, chắc chắn người tiêu dùng sẽ đặt ra câu hỏi: Vậy trách nhiệm của nhà sản xuất (Honda VN) và nhà phân phối (HEAD) thể hiện ở đâu?

Trách nhiệm của nhà sản xuất và nhà phân phối đối với sản phẩm và người tiêu dùng được đo chính bằng sức mạnh thương hiệu, là sự tín nhiệm của người tiêu dùng với sản phẩm mà họ bỏ tiền ra mua.

Không phủ nhận Honda Việt Nam chiếm đa phần tại thị trường xe máy Việt Nam.

HVN có những tiêu chí rõ ràng đối với mỗi HEAD ra đời: showroom, nhà xưởng, khu dịch vụ, đội ngũ kỹ thuật, bán hàng (do HVN trực tiếp huấn luyện), quảng bá sản phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng (do HVN chịu chi phí), tức là làm sao để có được những đối tác đủ tin cậy phân phối sản phẩm của mình ra thị trường.
Các HEAD mua xe của HVN - bán sản phẩm - thực hiện dịch vụ hậu mãi. Và các HEAD kinh doanh theo quy luật cung-cầu. Tuy nhiên, không phải cứ HEAD nào nhiều vốn là có thể mua số lượng lớn, găm hàng để tăng giá. HVN sẽ đánh giá năng lực tiêu thụ để cung cấp sản phẩm cho các HEAD. Mặt khác, các HEAD không phải thích mua sản phẩm nào thì mua, tất cả đều phải mua theo kiểu "cơm độn" tức là kèm các dòng xe đang bán chạy sẽ có thêm những chiếc xe thuộc diện ế ẩm, ít người quan tâm.

Do quan hệ đối tác kinh doanh độc lập với HVN, nên các HEAD áp dụng các chính sách hậu mãi, thực hiện trách nhiệm đại lý cũng có những điểm khác nhau, dẫn đến có không ít nhận xét trái ngược từ phía khách hàng về thái độ phục vụ, trình độ kỹ thuật của các HEAD… Các HEAD, muốn bán được hàng, nhanh thu hồi vốn và tăng lợi nhuận thì phải có khách hàng.

Quyền lợi người tiêu dùng

Quyền lợi tối cao của người tiêu dùng là được sở hữu sản phẩm xứng đáng với số tiền bỏ ra, cũng như được hưởng những dịch vụ kèm theo, như bảo hành, bảo trì… và cả thái độ phục vụ của nhà phân phối.

Việc các HEAD tăng giá bán cao hơn giá niêm yết của HVN với các mẫu xe đang hấp dẫn khách hàng, như Air Blade, Lead, PCX…, về mặt kinh doanh thuần túy là điều dễ hiểu. Ngược lại, với các sản phẩm không còn bán chạy như Super Dream hay Wave Alpha… thì các HEAD khó có thể bán cao hơn giá niêm yết.

Sự việc sẽ có không có gì đáng nói nếu như các HEAD bán giá cao hơn nhưng lại xuất hóa đơn đúng theo giá HVN công bố, như vậy sẽ không phải đóng thuế cho phần chênh lệch. Điều này chỉ thực hiện khi có sự “hợp tác” của khách hàng - trả tiền một đằng, lấy hóa đơn một nẻo. Nếu người mua không đồng ý, liệu chuyện này có xảy ra? Chính người tiêu dùng đã tạo cơ hội cho các HEAD làm giàu trái pháp luật.

Còn rất nhiều doanh nghiệp kinh doanh xe máy sẵn sàng đón nhận người tiêu dùng.

Nếu không hài lòng với việc giá bán xe HVN bị nhiều HEAD đẩy lên quá cao, thái độ phục vụ không tốt, chất lượng sản phẩm không ưng ý…, người tiêu dùng hoàn toàn có quyền lựa chọn thương hiệu khác, như Yamaha, Suzuki, SYM… Như vậy, không sớm thì muộn, chiến lược bán hàng và cách quản lí các HEAD như hiện nay của HVN chắc chắn sẽ phải thay đổi để giữ chân người tiêu dùng. Lúc đó, người tiêu dùng mới thực sự được làm “thượng đế”.