Biểu hiện của nhiễm HIV là gì?

Lần đầu bị nhiễm HIV thì mới chỉ có một số lượng ít virus cho nên kháng thể đã được tạo ra để tấn công virus. Người bị nhiễm có thể có triệu chứng giống như cảm cúm (nhức đầu, đau mình mẩy, đau họng, phát ban), có thể kéo dài vài ngày hay vài tuần và mức độ nặng nhẹ khác nhau. Thường thường không biết mình đã nhiễm và có thể lây nhiễm cho người khác. Phản ứng tạo kháng thể thay đổi tuỳ từng người, phụ thuộc vào cách phơi nhiễm và lượng HIV xâm nhập.

Khi HIV mới xâm nhập cơ thể được 2 đến 4 tuần thì gọi là nhiễm HIV cấp. Nhiễm HIV cấp có thể giống như các hội chứng nhiễm virus khác (mononucleosis, cúm). Triệu chứng điển hình là sốt, nhức đầu, mỏi mệt và sưng hạch. Cũng có thể bị đau cơ và phát ban ở bất cứ vùng nào trên cơ thể và cũng thay đổi vị trí đau. Những triệu chứng này có thể kéo dài từ vài ngày đến 4 tuần sau đó giảm dần.

Nguy cơ lây nhiễm HIV cho bạn tình cũng cao nhất khi đang trong giai đoạn cấp: người ta thấy nồng độ HIV trong tinh dịch tăng giảm theo nồng độ HIV trong máu, do đó quan hệ tình dục trong giai đoạn nhiễm HIV cấp gây lây nhiễm cao nhất vì ở giai đoạn cấp nồng độ HIV trong máu cao hơn giai đoạn nhiễm HIV mạn tính.

Kháng thể có thể phát hiện thấy ngay sau 2 tuần sau khi bị lây nhiễm nhưng cũng có thể đến 3 tháng mới bộc lộ ra, đôi khi lâu hơn nữa. Những xét nghiệm thường làm là để phát hiện kháng thể, chứng tỏ đã nhiễm HIV. Sự tạo ra kháng thể là nhờ hoạt động của hệ miễn dịch của cơ thể.

Nếu lỡ quan hệ tình dục không bảo vệ (không dùng bao cao su) với người đã nhiễm HIV có thể may mắn không bị nhiễm nhưng chớ nên thử như vậy - đó là hành vi tình dục không an toàn. Nên biết rằng nhiều người - nhất là các thanh thiếu niên - đã nghĩ rằng mình sẽ là người may mắn nhưng đã nhiễm HIV ngay lần quan hệ tình dục đầu tiên. Cơ may bị lây nhiễm ngay hay không bị lây còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố liên quan đến bạn và người kia.

Người nào hệ thống miễn dịch kém dễ bị lây nhiễm HIV hơn, đó là những người đang dùng thuốc ức chế miễn dịch, đang điều trị tia xạ, dùng liều cao corticosteroide, hoá liệu pháp, tiểu đường, tuổi từ 65 trở lên…Ngoài ra, một số điều kiện làm cho hệ thống miễn dịch hoạt động kém đi, ví dụ như bị nhiễm khuẩn tái diễn, hay ốm đau, lối sống kém vệ sinh, kém dinh dưỡng, nhiều căng thẳng thần kinh (stress), nghiện rượu, ma tuý, thuốc lá và nhiều loại bệnh tình dục khác.

Quan hệ tình dục với người bị nhiễm HIV càng nhiều lần thì càng dễ bị nhiễm. Một số người có HIV dương tính dễ truyền bệnh hơn những người khác, ví dụ những người mới nhiễm HIV thì sức lây truyền cao hơn cho đến khi cơ thể họ phát triển được kháng thể. Thời gian làm cho những người có HIV dương tính dễ truyền bệnh hơn còn vì virus cũng trở nên khôn ngoan, ma mãnh, chúng biến đổi thành những thể phát triển nhanh và gây bệnh sớm hơn. Nếu có quan hệ tình dục với người nhiễm HIV mà virus đang ở giai đoạn này hoặc với người đang có một số lượng lớn HIV trong cơ thể họ thì nguy cơ bị lây nhiễm sẽ tăng lên.

Lúc này cần đi làm xét nghiệm để phát hiện xem đã bị nhiễm HIV chưa, nếu âm tính vẫn cần thử lại sau 3 tháng. Nếu dương tính cần gặp thầy thuốc để được hướng dẫn về điều trị và phòng lây nhiễm cho người khác và bạn tình.

Đa số người nhiễm HIV trong giai đoạn đầu thường không có biểu hiện gì ra bên ngoài để người khác có thể biết được, thậm chí kể cả bác sĩ khám bệnh tổng quát. Một số trường hợp khi mới nhiễm HIV có thể sốt, nổi hạch, nổi ban đỏ trong 8 đến 10 ngày rồi trở lại bình thường rất giống với các bệnh cảm cúm thông thường nên không có đặc điểm gì riêng để nhận biết. Vì vậy, đối với nhiễm HIV có thể xem như không có triệu chứng nào là triệu chứng đầu tiên để biết đã bị nhiễm. Cách duy nhất để biết có bị nhiễm HIV không là phải xét nghiệm (thử máu).