
CEO là gì ?

Ceo có nghĩa là tổng giám đốc, hay còn gọi là giám đốc điều hành, điều hành toàn bộ mọi hoạt động của công ty theo chiến lược và chính sách của Hội Đồng Quản Trị. Thuật ngữ CEO viết tắt từ những chữ cái đầu tiên của cụm từ tiếng Anh Chief Executive Officer.Ceo, do đó chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động kinh doanh trước Hội Đồng Quản Trị (Board of directors hoặc board of management), đảm bảo thực thi đúng đắn các chiến lược đã được Hội Đồng Quản Trị thông qua.
Ở Việt nam, do đặc thù của nền kinh tế Việt nam mới chuyển đổi từ bao cấp sang thị trường, vai trò và chức năng CEO và chủ tịch hội đồng quản trị trong một công ty đôi khi không được tách bạch rõ ràng lắm. Chủ tịch hội đồng quản trị (chairman) thông thường kiêm luôn giám đốc (tổng giám đốc) của công ty, và CEO cũng thường phụ thuộc rất lớn vào chủ tịch hội đồng quản trị khi ra các quyết định điều hành. Điều này phản ánh khá rõ trong khối doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân vừa và nhỏ đi lên từ hộ sản xuất, gia đình kinh doanh.
Trong các công ty đại chúng đã niêm yết lên thị trường chứng khoán, quyền sở hữu công ty và quyền điều hành công ty có sự phận định rõ ràng. Đại hội đồng cổ đông sẽ quyết định Hội đồng quản trị thông qua số lượng cổ phiếu nắm giữ, cũng như quyết định vị trí Chủ tịch Hội Đồng Quản Trị, Ban Kiểm Soát. Hội đồng Quản trị sau đó sẽ bầu ra một vị trí đại diện cho hoạt động điều hành công ty, đó là CEO.

Trong văn hóa kinh doanh, ở những công ty có tổ chức chặt chẽ thì tổng giám đốc (CEO) cũng thường là chủ tịch hội đồng quản trị. Cá biệt, một người thường đảm nhiệm chức chủ tịch hoặc tổng giám đốc khi một người khác nắm quyền chủ tịch hoặc có thể trở thành giám đốc điều hành (Chief operating officer - COO). Vị trí chủ tịch và tổng giám đốc có thể được tách biệt nhưng vẫn có những sự dính líu đến nhau trong sự quản lý công ty.
Ở một số nước trong Liên minh châu Âu, có hai ban lãnh đạo riêng biệt, một ban lãnh đạo phụ trách công việc kinh doanh hằng ngày và một ban giám sát phụ trách việc định hướng cho công ty (được bầu ra từ các cổ đông). Trong trường hợp này, tổng giám đốc chủ trì ban lãnh đạo còn chủ tịch hội đồng quản trị chủ trì ban giám sát và hai lực lượng này sẽ được tổ chức bởi những con người khác nhau. Điều này đảm bảo sự độc lập giữa việc điều hành của ban lãnh đạo với sự cai quản của ban giám sát và phân ra một ranh giới rõ ràng về quyền lực. Mục đích là để ngăn ngừa xung đột về lợi ích và tránh việc tập trung quá nhiều quyền lực vào một cá nhân. Luôn có một sự song hành về quyền lực trong cấu trúc cai trị của công ty, điều mà hướng tới một sự biệt lập giữa khối định ra chính sách và khối điều hành công ty.
Ở Pháp, CEO được gọi là "PDG".
Một số trường hợp hiếm thấy, tổng giám đốc được chỉ định bởi chủ tịch hội đồng quản trị nhưng điều này là không phù hợp về mặt pháp lý.
Tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, nhiều tổ chức từ thiện và tổ chức chính phủ do các CEO đứng đầu. Tại đây, chủ tịch hội đồng quản trị của các công ty cổ phần thường lớn tuổi hơn CEO. Đa số các công ty cổ phần hiện nay đều chia ra thành chủ tịch hội đồng quản trị và tổng giám đốc.
Phụ thuộc vào ngành mà công ty tham gia, cơ cấu tổ chức của công ty, những chức vụ chuyên môn khác nhau có thể được đặt ra dưới sự chỉ đạo của CEO như: giám đốc điều hành (Chief operating officer), giám đốc kinh doanh (Chief development officer), giám đốc thông tin (Chief information officer), giám đốc marketing (Chief marketing officer), giám đốc tài chính (Chief financial officer)...
Nhìn chung, CEO được dùng để chỉ người điều hành cao nhất trong một doanh nghiệp. Cho đến giờ, người ta chưa có bất kỳ một thước đo nào dành cho CEO. Nói chung là CEO không phải như "Cử nhân". CEO có thể là một người có học vấn thấp hoặc cao. Tuy nhiên đã là một CEO thì phải am hiểu nhiều vấn đề vì CEO hàng ngày đều phải "va vấp" và giải quyết nhiều thứ chứ đâu chỉ có kinh doanh.
Theo Viện Kế toán - Quản trị Doanh nghiệp (www.iabm.vn), CEO phải có kiến thức đa lĩnh vực. Ngoài kỹ năng kinh doanh, CEO còn am hiểu các vấn đề liên quan đế Luật, Nhân sự, Thuế, Hành vi tổ chức, Phong cách, Tài chính, Kế toán, ... Viện này đưa ra những môn học được đánh giá "sát sường" (theo kết luận của Viện Kế toán - Quản trị Doanh nghiệp) gồm : Chiến lược kinh doanh, Hành vi Tổ chức, Phong cách lãnh đạo, Luật Kinh tế và định chế quốc tế, Tài chính dành cho CEO, Kế toán dành cho CEO, Quản trị Marketing và Xây dựng thương hiệu, Thuế dành cho CEO, Kinh doanh trong môi trường quốc tế, Hệ thống quản lý ISO, Kinh tế học dành cho CEO.
