Em bị khảm tiếng không thể nói to được, em lại không bị đau họng, không sốt không ho. em bị làm sao ?

Cảnh giác khi khàn kéo dài

PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Dinh, Khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Hồng Hà (Hà Nội), cho biết hầu hết bệnh nhân bị bệnh ở thanh quản đều có tiền sử viêm xoang. Hơn nữa, thanh quản là nơi dễ bị bệnh khi nghề nghiệp phải nói nhiều (nhất là ca sĩ, giáo viên, người bán hàng), khiến các sợi dây li ti của cơ đứt tạo thành các hạt sùi dây thanh hoặc các chất dịch tiết do viêm mũi, viêm xoang... chảy xuống họng, bám vào dây thanh gây viêm, sùi.

Bình thường, nếu được điều trị kịp thời thì bệnh nhân khỏi bệnh sau 5-10 ngày. Nếu không được điều trị sớm, viêm nhiễm phát triển, biến thành u. Biểu hiện của bệnh là khàn tiếng ngày càng tăng và dẫn đến phát âm khó khăn, khàn đặc, mất tiếng, khó thở tăng dần kèm theo ho kích thích, ho ra đờm có mùi hôi. Đến giai đoạn muộn thì xuất hiện ho khạc đờm nhầy lẫn máu, đau vùng cổ, nuốt khó và sặc thức ăn, xuất tiết vào đường thở gây ho sặc sụa.

Theo BS Nguyễn Quốc Bảo, Khoa Ngoại đầu cổ Bệnh viện K (Hà Nội), nếu tiếng nói bị khàn sau một đợt cảm cúm kèm theo sốt, ho, có cảm giác vướng, rát sâu trong cổ họng thì không đáng ngại, vì đó chỉ là biểu hiện viêm thanh quản cấp. Tuy nhiên, nếu khàn tiếng kéo dài trên 3 tuần thì cần phải đi khám chuyên khoa tai mũi họng. Bởi khi đó có thể người bệnh đã bị sưng huyết, viêm nhiễm, thậm chí là đã ung thư thanh quản.

Cần phát hiện sớm

Khàn tiếng trong ung thư thanh quản xuất hiện khá sớm, lúc đầu khi còn nhẹ thì chỉ giống như khàn giọng khi bị cúm; tình trạng khàn giọng ngày càng tăng, các thuốc điều trị viêm thanh quản ít có tác dụng. Giai đoạn sau, tiếng nói trở nên thô ráp, khàn đặc, mất hết âm sắc, khó nói, nói đau, đấy là lúc khối u ở thanh quản đã tiến triển.

TS Dinh lưu ý gần đây số người bị khàn tiếng do ung thư thanh quản ngày càng trẻ hóa. Điều đáng ngại nữa là phần lớn bệnh nhân được phát hiện ở giai đoạn muộn, khối u lan rộng toàn bộ thanh quản hoặc đã ra ngoài vùng thanh quản. Nhiều trường hợp phải cắt bỏ thanh quản và mất đi bộ phận phát âm, trở nên tàn tật về giọng nói. Hơn nữa, nếu ung thư thanh quản không được điều trị, bệnh nhân thường chỉ sống thêm được 1-2 năm.

Vì thế, các bác sĩ khuyến cáo mọi người không nên chủ quan khi gặp những biểu hiện tưởng thông thường như ngạt mũi, sổ mũi, khàn tiếng... mà nên đi khám để sớm phát hiện bệnh, điều trị kịp thời. Khi bị khàn tiếng, người bệnh không nên gắng sức để nói vì sẽ làm cho các dây thanh khép kín, không bảo vệ được các cơ quan bên dưới dẫn tới viêm phế quản, viêm phổi...

PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Dinh cho biết hiện ung thư thanh quản chiếm khoảng 2% tổng số các loại ung thư. Chủ yếu hay gặp ở nam giới, chiếm trên 90%, hay gặp ở độ tuổi từ 50-70 (72%). Nam giới từ 40 tuổi trở lên, nếu khàn tiếng kéo dài trên 3 tuần thì rất cần đi khám chuyên khoa.

Nếu bị khản giọng hoặc mất tiếng, có thể dùng nước trà đặc pha chút muối súc miệng. Ngoài ra có thể pha mật ong với sữa tươi ấm để uống.

Thời gian gần đây, nhiều nhà điều trị ở vùng Trung Âu đã thay nhau báo cáo về hiện tượng nhiều người bất ngờ khan tiếng hay thậm chí mất tiếng, dù trước đó không có dấu hiệu bệnh lý báo động. Cũng theo các nhà nghiên cứu ở vùng đất nằm giữa châu Âu, tình trạng này thường được ghi nhận vào những ngày oi ả mùa hè.

Bệnh nhân trước đó có thể đổ mồ hôi, sổ mũi hay húng hắng chút đỉnh, nhưng không đến độ nghiêm trọng để rồi bất ngờ nói không ra tiếng, thậm chí trong nhiều ngày, nếu không được điều trị sớm và hiệu quả.

Nguyên nhân do một loại siêu vi tấn công vào thanh quản. Tuy nhiên không phải ai bị siêu vi cũng đều khan tiếng, mà đi kèm với nó còn có thể do thay đổi nhiệt độ quá gắt, như người làm việc nhiều giờ trong phòng máy lạnh, khi bước ra bên ngoài nóng như đổ lửa thì tắt tiếng. Nếu môi trường bên ngoài lại thêm ô nhiễm thì việc mở miệng chỉ nghe khào khào là chuyện thường tình.

Khi khan tiếng, nên bình tĩnh tuân thủ các lời dặn sau:

- Cố gắng giới hạn việc đối đáp càng nhiều càng tốt.

- Súc miệng nhiều lần, thậm chí mỗi giờ, với nước trà pha đậm có chút muối ăn. Nếu được nước ấm có pha khoảng 20 giọt sáp ong (propolis) thì thanh quản càng sớm trở lại hoạt động bình thường.

- Có thể pha hai muỗng cà-phê mật ong trong 250ml lít sữa tươi hâm nóng rồi uống từng ngụm thật chậm, nhiều lần trong ngày.

- Ngậm viên nước đá có pha vài giọt dầu khuynh diệp sau mỗi bữa ăn để vừa sát trùng vùng hầu họng, vừa tránh xung huyết trong cổ họng.

- Nếu có nhiều đờm thì ngâm ít lát củ hành trong nước ấm vài giờ. Sau đó súc miệng với nước củ hành.

- Nếu bị lở bên trong miệng thì trộn hai quả trứng gà trong 250ml rượu đế. Dùng rượu đế súc miệng hay thoa trên vết loét. Uống chút chút cũng không sao.

- Xịt nước muối vào cổ họng mỗi giờ nếu phải tiếp tục làm việc trong phòng máy lạnh.

- Ngưng hút thuốc trong thời gian tắt tiếng vì thuốc lá là yếu tố phá hủy tác dụng của tất cả biện pháp nêu trên.

Để phòng tránh mất tiếng, bạn nên lưu ý một số biện pháp bảo vệ thanh quản như sau:

- Tránh gió lùa qua cửa sổ, cửa xe.

- Đừng hạ quá thấp nhiệt độ trong phòng làm việc. Nên mặc quần áo đủ ấm nếu phải làm việc nhiều giờ trong phòng quá lạnh, quan trọng nhất là phần yết hầu.

- Không nên uống nước quá lạnh, hay quá nóng. Nếu bỏ được thói quen uống nước đá thì càng tốt, nhất là trong những ngày nắng gắt.

- Nên nghỉ bệnh 2-3 ngày một khi cảm cúm, nếu trước đó đã có lần tắt tiếng.

- Tránh quần áo ướt đẫm mồ hôi rồi lại bước ngay vào phòng máy lạnh.

- Đừng phơi đầu trần quá lâu dưới ánh nắng mặt trời gay gắt.

- Với người có thanh quản quá nhạy cảm, thầy thuốc Đông y khuyên nên dùng lòng bàn tay chà mặt trước khuỷu và cổ tay nhiều lần trong ngày để mượn tác dụng kháng viêm của số huyệt đạo khu trú ở hai nơi này làm phương tiện phòng ngừa khan tiếng.