Một số điều cơ bản về mụn rộp sinh dục là gì?

Bệnh mụn rộp tương đối hiếm? Không đúng, trong số những bệnh lây truyền qua đường tình dục thì bệnh mụn rộp sinh dục gặp rất nhiều, rất phổ biến ở châu Âu; ở Pháp có khoảng 2 triệu người mang virut nhưng chỉ có khoảng 350.000 người được chẩn đoán.

Các triệu chứng của bệnh bao giờ cũng bộc lộ? Không đúng, 80% trường hợp bệnh phát không thể hiện triệu chứng gì cho nên làm cho việc lây truyền rất dễ xảy ra. Mụn rộp cũng rất hay phối hợp với sự lây nhiễm và lây truyền HIV. Bệnh mụn rộp sinh dục thường bộc lộ ra bằng những mụn nước nhỏ hay những nốt nhú trên niêm mạc vùng hậu môn hay vùng cơ quan sinh dục (ở âm hộ, dương vật và bìu). Các mụn nước mọc thành chùm có thể tiến triển thành những ổ loét; thường kèm đau (cảm giác bỏng rát, nhoi nhói) và ngứa tại chỗ, càng đau hơn khi bị dính nước tiểu. Các tổn thương cũng có thể không nhìn thấy nếu như phát triển trong âm đạo, thậm chí cả trên cổ tử cung hay trong niệu đạo của nam giới.

Bệnh mụn rộp sinh dục không gây ra các biến chứng nghiêm trọng? Không đúng, có thể có biến chứng từ nặng đến nhẹ: hệ thần kinh trung ương bị tổn thương, ví dụ viêm màng não vô khuẩn.  Những tổn thương ở cả những vị trí khác  như  ở mông, háng, đùi, ngón tay, mắt.

Có thể lầm lẫn mụn rộp sinh dục với bệnh nấm? Đúng, vì các triệu chứng rất giống nhau: cảm giác nhoi nhói, ngứa... trong trường hợp nghi ngờ cần hỏi ý kiến thầy thuốc để có chẩn đoán chính xác và nếu cần thì điều trị ngay.

Bệnh mụn rộp có thể biểu hiện dưới dạng bùng phát từng đợt? Đúng, đợt đầu tiên thường kèm với các triệu chứng toàn thân (đau đầu, sốt). Sau đó virut tồn tại lặng lẽ trong các hạch rồi từng đợt trở nên hoạt động. Tần suất các đợt phụ thuộc vào khả năng phòng ngự của hệ thống miễn dịch và các yếu tố phát động  như bị mỏi mệt nặng, chế độ dinh dưỡng không cân đối, đang kỳ hành kinh, có vấn đề về stress, HIV dương tính... những yếu tố làm tăng nguy cơ bùng phát.

Chỉ một lần quan hệ tình dục, có thể bị lây nhiễm? Đúng, bệnh rất dễ lây nhiễm trong đợt bùng phát: ngay khi xuất hiện các dấu hiệu cho đến khi lành sẹo hoàn toàn các tổn thương. Trong giai đoạn này, việc mang bao cao su có thể làm giảm bớt nguy cơ bị lây nhiễm chứ không phải loại bỏ hoàn toàn nguy cơ. Có thể bị lây bệnh mụn rộp sinh dục do những mụn nước ở gần vùng cơ quan sinh dục (khi không mang bao cao su), do đó nên cố gắng tránh hoàn toàn quan hệ tình dục khi có đợt bùng phát.

Liệu có thể bị tổn thương giống như chốc mép nhưng lại phát triển ở cơ quan sinh dục không? Đúng, sự lây nhiễm có thể xảy ra khi có quan hệ tình dục theo đường miệng với người đang bị nhiễm HSV1. Ngược lại, cũng có thể bị nhiễm HSV2 ở miệng (môi, mép).

Mụn rộp sinh dục có thể điều trị được không? Có nhiều cách điều trị để hạn chế các đợt bùng phát nhưng không thể làm hết hẳn virut, vì virut sẽ ở lại trong cơ thể suốt đời. Dù là bị nhiễm lần đầu hay tái phát thì dùng thuốc chống virut (acyclovir) theo đường toàn thân trong 10 ngày cũng có thể hạn chế được cường độ và thời gian kéo dài của đợt bùng phát.

Mụn rộp sinh dục là bệnh nhiễm trùng ở bộ phận sinh dục được gây ra bởi virus Herpes simplex (HSV). HSV là loại virus có nhân DNA, gồm 2 type (HSV-1 và HSV-2). Chúng có thể gây bênh ở nhiều nơi khác nhau trong cơ thể, như da, niêm mạc, hệ thần kinh trung ương, nội tạng. HSV gặp ở mọi nơi trên thế giới, tỷ lệ nhiễm HSV ở những người đến khám bệnh da liễu khoảng 2%. Nghiên cứu ở Australia cho thấy cứ 6 người có hoạt động tình dục thì có 1 người đã từng ít nhất 1 lần có biểu hiện của nhiễm HSV. 

Mụn rộp sinh dục lây truyền như thế nào?

Mụn rộp sinh dục lây truyền qua giao hợp không được bảo vệ (theo hình thức dương vật - âm đạo hoặc dương vật - miệng), hoặc có thể lây truyền qua vết xước của bộ phận sinh dục khi tiếp xúc với dịch tiết của mụn rộp.

Mụn rộp sinh dục có biểu hiện như thế nào?

Thời gian ủ bệnh của mụn rộp sinh dục khoảng 1 tuần.

Đầu tiên là tình trạng giả cúm (sốt, đau đầu, mệt mỏi, đau cơ toàn thân) sau đó xuất hiện đau, ngứa, đái khó, tiết dịch âm đạo, niệu đạo, các mụn nước nổi lên ở bộ phận sinh dục ngoài, lan rộng, sau vài ngày tự vỡ chảy nước vàng và để lại vết loét trợt rất nông, nền đỏ, đau, ngứa. Các vết loét này đóng vảy sau vài ngày đến vài tuần, không để lại sẹo, dễ tái phát.

Tiến triển của mụn rộp sinh dục như thế nào?

Mụn rộp sinh dục tiến triển thường rầm rộ và thường kéo dài từ 1-3 tuần, sau đó có thể tái phát lại dù có được điều trị. Tỷ lệ tái phát trong vòng 12 tháng của mụn rộp sinh dục là 90% đối với type 1 và 55% đối với type 2.

Biến chứng của mụn rộp sinh dục là gì?

Do có các vết loét ở bộ phận sinh dục nên biến chứng đầu tiên là nhiễm khuẩn (bội nhiễm), có thể có các biến chứng khác ở bạn gái như viêm cổ tử cung do herpes, viêm nội mạc tử cung, viêm phần phụ.... Còn ở nam giới, có thể gây viêm mào tinh hoàn, viêm tiền liệt tuyến.

Điều trị mụn rộp sinh dục như thế nào?

HSV là một loại virus do vậy, cũng như mọi loại virus khác, kháng sinh không có thể diệt được chúng. Hiện nay việc sử dụng các thuốc kháng virus như acylovir, valacyclovir đã được áp dụng. Những thuốc này không diệt dược virus, không loại được virus ra khỏi cơ thê nhưng chúng kìm hãm được tốc độ phát triển của virus trong cơ thể, điều đó sẽ làm giảm các triệu chứng (mụn rộp, đau, ngứa). Tuy nhiên hiệu quả điều trị của những thuốc này còn khiêm tốn, chỉ có tác dụng trong giai đoạn cấp mà thôi, không ngăn ngừa được tái phát.