Sinh thường hay đẻ mổ?

theo mình thì tùy vào từng trường hợp cụ thể của từng sản phụ để có quyết định đúng đắn, nếu như thai không có dị tật nào, hay trạng thái bất thường như ngôi thai ngược, khung xương chậu hẹp, sức co bóp tử cung kém, tiên lượng xấu, hay do một yếu tố tâm linh nào đấy ví dụ như chọn ngày giờ sinh gì đấy... thì chị nên chọn giải pháp sinh tự nhiên là tốt nhất vì cái gì tự nhiên vẫn tốt hơn mà chị, việc này sẽ giúp chị sau khi sinh hồi tỉnh nhanh hơn, và tạo điều kiện cho bé bú sữa mẹ trong 30 phút sau sinh, điều này sẽ cung cấp cho hệ miễn dịch của bé vaccin tự nhiên, đồng thời tình trạng rau thai của chị sạch hơn, bớt biểu hiện đau đớn sau sinh, và các bội nhiễm có thể kèm theo, và tác dụng không mong muốn của thuốc gây tê, mê đối với sức khỏe, và rút ngắn thời gian xuất viện cho chị. 

Thời gian mang thai đủ tháng bình thường của một bà mẹ là 9 tháng 10 ngày.

Mẹ thương con có hay chăng. Thương từ khi thai nghén trong lòng. Mấy nắng sớm chiều mưa ròng. Chín tháng như chín năm… Lời ca bài hát ru thấm đậm tình mẫu tử và đó cũng là thời gian mang thai mặc định của người mẹ.

Theo y học, thời gian mang thai đủ tháng bình thường của một bà mẹ là từ đầu tuần lễ (259 ngày) đến cuối tuần lễ thứ 42 (293 ngày). Khi đó, thai nhi đã trưởng thành và có thể sống độc lập ngoài cơ thể mẹ.

Trẻ sinh đủ tháng, khỏe mạnh sẽ có các dấu hiệu sau:

- Cân nặng lúc sinh ra không dưới 2500 gam, trung bình 3000 gam.

- Chiều dài cơ thể trung bình 48 – 50 cm.

-  Da hồng hào, lớp mỡ dưới da phát triển tốt.

- Tóc dài 2 cm, có ít lông tơ ở thân mình, móng tay – chân đã cứng và dài hơn đầu ngón tay – chân.

- Ở bé trai, tinh hoàn đã xuống hạ nang, ở bé gái thì mép lớn bao trùm mép nhỏ và âm vật.

- Vùng rốn ở giữa xương mu và mỏm xương ức.

- Lúc thức, trẻ bú khỏe, khóc to, vận động liên tục.

Chuyển dạ sinh là một quá trình sinh lý tự nhiên mà tạo hóa vốn ban tặng cho con người. Các bà mẹ khi mang thai đã được các cơ sở ý tế theo dõi từ những tháng đầu đến lúc chuyển dạ sinh.

Nếu trường hợp nào có vấn đề về bệnh lý sức khỏe mẹ và con, bác sĩ sản khoa sẽ có những chỉ định cụ thể. Còn tất cả các trường hợp có sức khỏe mẹ và con tốt, hãy để cho bé được ra đời theo cách tự nhiên. Không nên vì một lý do riêng tư nào đó mà các mẹ xin bác sĩ được mổ đẻ (như chọn ngày sinh, mẹ sợ đau…).

Đây sẽ là một quyết định sai lầm vì mổ đẻ có thể gây ra nhiều tác hại đến sức khỏe của cả mẹ và con.

Tác hại cho mẹ:

- Sản phụ đau do mổ ít nhất 1 tuần.

- Mẹ có ít sữa do dùng nhiều kháng sinh và các thuốc khác.

- 90% sản phụ mổ đẻ lần 1 phải mổ lần 2.

- Nhiều sản phụ mổ đẻ có tai biến phải cắt tử cung.

- Gây tê tủy sống cũng có tai biến nguy hiểm.

Tác hại cho con:

- Với hình thức mổ đẻ, dịch trong phổi trẻ khó tiêu đi, trẻ dễ có những nhiễm khuẩn về đường hô hấp do không nhận được một số loại hoóc môn trong quá trình chuyển dạ.

- Không đủ sữa mẹ, trẻ dễ bị suy dinh dưỡng, nhiễm khuẩn và chỉ số IQ thấp.

- Việc đi ngược lại chu trình sinh nở tự nhiên còn gây hậu quả ở hệ tiêu hóa và miễn dịch, vì khi đẻ tự nhiên, trẻ qua âm đạo, được tiếp xúc đầu tiên với vi khuẩn âm đạo và vi khuẩn trong phân mẹ, từ đó hình thành nền móng vững chắc cho các vi khuẩn có ích khu trú tự nhiên ở đường ruột.

Các vi khuẩn này hỗ trợ cho hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng của trẻ. Theo các nhà nhi khoa Thụy Điển thì 6 tháng sau, trẻ sinh mổ mới đuổi kịp trẻ sinh tự nhiên về hệ vi sinh đường ruột.

- Ngoài ra, trẻ đẻ mổ còn hay mắc đái tháo đường tuýp 1, sâu răng và hen phế quản.

Mong rằng các bà mẹ nên thận trọng với quyết định của mình khi sinh nở. Trừ những trường hợp bắt buộc theo chỉ định của bác sĩ, còn sinh nở theo cách tự nhiên là tốt nhất cho sức khỏe của cả mẹ và bé.

Các bác sĩ sản khoa cho rằng, ngày nay nhiều sản phụ, người thân và ngay cả bác sĩ thường có tâm lý đề cao thái quá tầm quan trọng của việc sinh thường nên luôn cố gắng bằng mọi cách để sản phụ sinh qua ngả âm đạo. Theo bác sĩ Thu Hà, một số trường hợp bất lợi (có dấu hiệu bất thường) lẽ ra là phải sinh mổ mà bác sĩ vẫn không tiến hành phẫu thuật kịp thời nên đã để lại những hệ lụy đáng tiếc.

Tiến sĩ, bác sĩ Lê Thị Thu Hà (Phó khoa Sản A, Bệnh viện Từ Dũ TP HCM) nhìn nhận, mỗi phương pháp sinh đều có những ưu và nhược điểm riêng. Vì thế đòi hỏi sản phụ và người thân phải tìm hiểu kỹ trước khi quyết định lựa chọn phương pháp nào.

Chẳng hạn, sinh thường có ưu điểm diễn tiến tự nhiên, thời gian nằm viện hậu sản ngắn, chi phí thấp, mẹ không đau nhiều sau sinh nên chăm sóc bé tốt và cho con bú sớm hơn. Sản phụ sinh thường thì sản dịch thoát tốt hơn nên ít bị viêm nội mạc tử cung, không bị dị ứng gây tê, gây mê và nguy cơ từ phẫu thuật: nhiễm trùng vết mổ, tổn thương các cơ quan trong bụng như ruột, bàng quang. Tuy nhiên nhược điểm là nguy cơ suy thai, nhất là trong những trường hợp có dây rốn quấn cổ hoặc dây rốn thắt nút, dây rốn sa bên, nguy cơ đờ tử cung gây băng huyết sau sinh do chuyển dạ kéo dài. Vì thế đòi hỏi phải theo dõi thật sát tiến trình chuyển dạ sinh.

Còn đối với sinh mổ có thể chủ động về ngày giờ, ít gặp nguy cơ suy thai khi mổ chủ động. Do đó những trường hợp sinh con "quý" như thụ tinh ống nghiệm, lâu ngày mới có con, mẹ trên 40 tuổi mới có con đầu lòng thì thường được chỉ định mổ chủ động. Phương pháp này cũng có nhược điểm là nguy cơ nhiễm trùng bệnh viện cao, chi phí nhiều (gấp 4, 5 lần sinh thường), đau nhiều sau sinh, mệt mỏi, dễ bị bế sản dịch gây viêm nội mạc tử cung, nguy cơ dị ứng thuốc tê, thuốc mê, phẫu thuật, nguy cơ nứt sẹo mổ cũ khi mang thai lần kế tiếp. Vì thế nên mổ ở bệnh viện có chuyên môn cao và phẫu thuật viên có kỹ năng mổ lấy thai.

Theo bác sĩ Thu Hà, việc lựa chọn sinh thường hay mổ nên căn cứ vào điều kiện và hoàn cảnh cụ thể. Không phải lúc nào cũng sinh thường là tốt hoặc phải mổ mới tốt, trong những trường hợp có chỉ định đẻ mổ mà cố gắng cho sinh thường sẽ dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Ngược lại khi tiên lượng sinh thường được thì không nên mổ vì những bất lợi của phương pháp này.

Như trường hợp sản phụ Nguyễn Thị Tâm, 27 tuổi, mang thai lần đầu. Bác sĩ cho biết thai được 39 tuần, ước tính bé cân nặng 3 kg, có thể sinh ngả âm đạo nhưng vì muốn chọn ngày giờ tốt nên gia đình yêu cầu mổ lấy thai. Tuy nhiên do giai đoạn hậu phẫu gặp bất lợi, sản phụ bị nhiễm trùng vết mổ nên đã phải cắt tử cung.

Tương tự sản phụ Lê Thị An 38 tuổi sinh con so. Chị nhập viện khi thai nhi được 38 tuần trong tình trạng thai bị thiểu ối. Sau khi khám, bác sĩ chỉ định mổ lấy thai nhưng gia đình sản phụ muốn sinh thường để giảm chi phí. Mặc dù đã được tư vấn kỹ nhưng sản phụ vẫn một mực không đồng ý mổ, tự ý bỏ viện và 3 ngày sau thai chết lưu trong tử cung.

Qua kinh nghiệm nhiều năm làm công tác sản khoa, bác sĩ Thu Hà khuyên sản phụ khi thấy có những triệu chứng sau thì không nên sinh thường mà nên mổ lấy thai để đảm bảo an toàn:

Về phía sản phụ:

- Khung chậu hẹp, khung chậu méo, hoặc khung chậu giới hạn và ước lượng cân thai không nhỏ, nứt hoặc vỡ xương chậu trước đó.

- Bị bệnh lý không thể sinh thường được: herpes sinh dục đang tiến triển, sùi mào gà, bệnh tim nặng.

- Tiền sản giật nặng hoặc sản giật nhưng cổ tử cung không thuận tiện để sinh ngả âm đạo.

- Có vết mổ cũ trên thân tử cung: mổ bóc nhân xơ, mổ tạo hình tử cung, mổ lấy thai từ 2 lần trở lên.

- Có những khối u cản đường ra của thai nhi (được gọi là u tiền đạo) như u xơ tử cung nằm thấp, u nang buồng trứng nằm thấp.

Về phía thai, nhau, ối:

- Thai suy.

- Con quý, hiếm (thụ tinh ống nghiệm, lâu ngày mới có con, mẹ trên 40 tuổi mới có con đầu lòng).

- Thai suy dinh dưỡng.

- Ngôi thai bất thường: ngôi ngang, ngôi mông.

- Thai to (4 kg trở lên)

- Nhau tiền đạo, nhau bong non.

- Ối vỡ lâu nhưng cổ tử cung không mở.

- Thiểu ối nặng hoặc vô ối.

Ngày nay bằng nhiều phương tiện khác nhau như: khám lâm sàng, siêu âm, monitor sản khoa theo dõi tim thai cơn gò, chụp X-quang khung chậu, xét nghiệm máu… bác sĩ có thể đánh giá và tiên lượng cuộc sinh.

Vì thế để giảm thiểu rủi ro, ngay từ giai đoạn trước khi mang thai, chị em cần phải chuẩn bị đầy đủ về sức khỏe nói chung, tiêm ngừa các bệnh có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Khi mang thai cần khám thai định kỳ, làm đầy đủ các xét nghiệm cần thiết theo chỉ định bác sĩ. Trong quá trình theo dõi sự phát triển thai nhi, các bác sĩ sẽ đánh giá và tiên lượng cuộc sinh: Nên sinh thường hay sinh mổ, nên sinh ở bệnh viện tuyến huyện, tuyến tỉnh hay tuyến trung ương.

Xét phương diện khác, chuyên viên tâm lý Nguyễn Thị Thanh Thúy, công tác tại Hội quán các bà TP HCM cho rằng, bên cạnh những hỗ trợ về y tế thì sự động viên tinh thần của người thân, đặc biệt là người chồng cũng góp phần không nhỏ đến quá trình chuyển dạ của sản phụ.

"Các đấng mày râu đã đồng hành với vợ trong những tháng ngày mang thai, chuẩn bị tất cả kiến thức, tinh thần và vật chất, thì sự có mặt trong giây phút chuyển dạ quan trọng này sẽ mang đến cho vợ một cảm giác yêu thương trọn vẹn. Chỉ cần một nụ hôn nhẹ, một nụ cười biết ơn của chồng, người vợ sẽ quên đi cảm giác đau đớn và mệt mỏi của phút giây vượt cạn", bà Thúy nói.