Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp thế nào cho đúng?

Thuốc tránh thai khẩn cấp (TTKC) có nhiều loại khác nhau, loại một liều một viên có Escapelle, loại một liều hai viên có Potinor, Plan B, Levonelle-2, Norievo…

Nhưng ở bài viết này tôi chỉ đề cập việc sử dụng không đúng cách loại một liều hai viên của một số bạn trẻ hiện nay, qua đó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vấn đề này, đồng thời cũng đề xuất những cách sử dụng hợp lý loại thuốc này để các bạn tham khảo.

Từ lời khuyên của người bán thuốc

Đó là câu chuyện của một cô bé cứ băn khoăn mãi về lí do tại sao mình vẫn mang thai dù đã uống thuốc TTKC đúng theo hướng dẫn của người bán hàng. Khi cô bé ra hiệu thuốc mua một liều TTKC, người bán thuốc đã hướng dẫn như thế này: “Nếu cháu mới quan hệ tình dục thì chỉ cần uống một viên thôi”. Và kết quả là cô bé đó vẫn mang thai sau khi uống một viên theo hướng dẫn của người bán trong khi đó là loại thuốc TTKC loại một liều hai viên.
Một câu chuyện khác là trong một lần đi mua thuốc cảm, tôi thấy người bán thuốc bảo với một bạn gái là cứ uống luôn cả hai viên TTKC cùng một lúc để đạt hiệu quả tốt nhất…

Đến tâm lý của người sử dụng

Một số bạn gái thường tin tưởng làm theo hướng dẫn của người bán thuốc mà không đọc hướng dẫn sử dụng. Một phần vì họ tin tưởng vào lời khuyên của người bán, một phần vì lo lắng và vội vã nên đã không đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi uống thuốc, hoặc có đọc nhưng vẫn uống thuốc theo hướng dẫn của người bán vì nghĩ rằng như thế sẽ tốt hơn.

Một số bạn gái còn có tâm lý chủ quan, dù đã được người bán hướng dẫn sử dụng đầy đủ hoặc có đọc tờ giấy hướng dẫn sử dụng có trong mỗi hộp thuốc nhưng lại cho rằng một viên cũng đã đủ phát huy tác dụng. Có bạn lại lo ngại thuốc có tác dụng phụ nên sợ uống cả hai viên sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này.

Lại có chuyện một số bạn gái quá lạm dụng thuốc TTKC, cho đó là biện pháp tránh thai toàn năng nên sử dụng vượt mức cho phép mà không nghĩ đến những tác dụng phụ khác có thể xảy đến trong trường hợp này.
Từ lời khuyên của người bán thuốc đến tâm lý chủ quan hay lo lắng của người dùng đã làm cho không ít bạn gái rơi vào cảnh “dở khóc dở mếu” khi dính thai hoặc lo lắng về những biểu hiện lạ trên cơ thể khi dùng thuốc TTKC.

Sử dụng thế nào cho đúng?

Nếu đã lựa chọn sử dụng thuốc TTKC, bạn gái cần uống thuốc đúng như hướng dẫn sử dụng. Trước khi uống bất cứ loại thuốc nào nói chung cũng như thuốc TTKC loại hai viên nói riêng thì chúng ta cần lưu ý những điểm như hạn sử dụng thuốc và cần đọc kĩ hướng dẫn về cách sử dụng, hiệu quả của thuốc cũng như những khuyến cáo khác của nhà sản xuất.

Đối với thuốc TTKC loại hai viên có những điểm cần đặc biệt lưu ý về cách sử dụng như sau:

Trước hết, ta cần uống viên thuốc đầu tiên càng sớm càng tốt trong vòng 72 giờ kể từ lúc có quan hệ tình dục không an toàn (không sử dụng các biện pháp tránh thai như bao cao su, thuốc tránh thai, phim tránh thai…). Viên thuốc thứ hai được uống sau viên thứ nhất 12 giờ.
Có một điểm các bạn cần lưu ý là, hiệu quả của thuốc sẽ giảm dần khi thời gian uống thuốc càng xa thời điểm có quan hệ tình dục không an toàn, cụ thể:

Nếu uống thuốc TTKC trong vòng 24 giờ đầu thì hiệu quả của thuốc khoảng 90%; trong vòng từ 24 – 48 giờ là khoảng 75%; trong vòng 48 – 72 giờ hiệu quả còn khoảng 50%. Bởi cơ chế tránh thai của thuốc là:

- Thứ nhất là thuốc làm đặc dịch nhầy ở cổ tử cung, cản trở sự di chuyển của tinh trùng vào sâu bên trong đường sinh sản để gặp trứng.

- Thứ hai là thuốc có tác dụng ức chế sự rụng trứng của người phụ nữ.

- Và thứ ba là trong trường hợp, trứng đã rụng và được thụ tinh, thuốc sẽ làm thay đổi lớp niêm mạc tử cung (làm bong niêm mạc tử cung sớm) để ngăn cản trứng làm tổ trong buồng tử cung.

Do vậy, nếu chúng ta uống thuốc muộn thì cơ chế thứ nhất và cơ chế thứ hai của thuốc có phát huy cũng không còn hiệu quả do tinh trùng đã xâm nhập sâu vào tử cung và trứng có thể đã rụng từ trước đó. Từ đó, có thể thấy hiệu quả của thuốc sẽ giảm dần khi thời gian uống thuốc càng xa thời điểm có hành vi tình dục không an toàn. Ngoài ra, vì hàm lượng hóc môn trong hai viên thuốc đã được tính toán đủ để giúp bạn gái tránh mang thai ngoài ý muốn nên bắt buộc các bạn phải uống đủ hai viên thuốc để đạt hiệu quả tránh thai cao nhất.

Ngoài ra, một điểm nữa các bạn cần biết là thuốc TTKC có khả năng bán hủy nên sẽ tự đào thải ra khỏi cơ thể qua đường mồ hôi và nước tiểu trong khoảng thời gian từ 2 – 3 ngày sau khi uống thuốc, do đó thuốc hoàn toàn không gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bạn gái về sau. Vì vậy, bạn gái có thể gạt bỏ hoàn toàn tâm lý lo sợ, việc uống cả hai viên thuốc là quá nhiều và sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản về sau.

Cuối cùng, do thuốc TTKC có chứa một hàm lượng hóc môn cao cho nên nếu chúng ta liên tục sử dụng loại thuốc này thì hiệu quả của thuốc sẽ giảm và cơ thể bạn có thể sẽ gặp phải một số tác dụng phụ như rối loạn kinh nguyệt, rối loạn rụng trứng, ra máu bất thường, khó thụ thai và nếu thụ thai dễ dẫn đến sảy thai… Do vậy, đối với thuốc TTKC loại hai viên, bạn gái không nên dùng quá hai liều (tương đương với 4 viên) trong vòng một tháng.

Hy vọng rằng những trao đổi này sẽ giúp các bạn hiểu thêm về việc sử dụng thuốc TTKC không đúng cách của một số bạn trẻ và học được cách sử dụng thuốc TTKC loại hai viên thế nào cho đúng và đạt được hiệu quả tốt nhất.