Tăng lương sẽ không làm tăng lạm phát?

Lạm phát và tăng lương

Ta biết rằng tiền lương = giá trị biên sản phẩm do người lao động làm ra.

Hay: w = pX

trong đó w là tiền lương danh nghĩa, p là giá hàng hóa, X là sản lượng

Khi có lạm phát (tỷ lệ lạm phát là m), mỗi đơn vị hàng hóa sẽ tăng giá pm. Do đó vế phải trở thành:

(p+pm)X = p(1+m)X

Giá trị biên sản phẩm do người lao động làm ra tăng lên, nên họ sẽ đấu tranh đòi tăng lương, dẫn đến w' = p(1+m)X

Như vậy lạm phát có tác dụng thúc đẩy tiền lương danh nghĩa của người lao động tăng lên một khoảng tương ứng (mức tăng lương = mức tăng giá).

Tuy nhiên nếu m tăng quá nhanh, khoảng cách thời gian để điều chỉnh lại mức lương (time lag) sẽ khiến cuộc sống người lao động trở nên khó khăn. Đây chính là lý do tại sao người dân lại kêu ca khi lạm phát tăng quá nhanh, dù về lâu dài mức lương danh nghĩa của người lao động cũng tăng tương ứng.

Hệ quả: những nhà làm chính sách nếu mong muốn gia tăng tốc độ tăng trưởng kinh tế và có đủ quyền lực chính trị, nên chấp nhận một tỷ lệ lạm phát cao, về lâu dài, cuộc sống người dân không bị ảnh hưởng bởi lạm phát trong khi kinh tế phát triển vượt bậc.