khangvip
Vì sao ở Việt Nam học một đằng, lái một nẻo?
Bất cập trong đào tạo lái xe ở Việt Nam không những gây lãng phí lớn, mà đôi khi còn mang đau thương đến cho chính người lái xe và những người xung quanh.
Dù ai nói gì thì nói, các trường đào tạo lái xe của Việt Nam hiện vẫn là nơi duy nhất hàng năm hoàn thành nhiệm vụ “sản xuất và cung cấp” cho xã hội hàng chục ngàn “bác tài” xe con, xe tải tương lai. Hầu hết họ học hành tử tế, và cũng được dạy đủ để có hiểu biết căn bản cho việc điều khiển xe lưu thông đúng kỹ thuật và đúng luật trên đường. Sẽ thật thiếu sót khi chúng ta không bàn về việc đào tạo việc lái xe số tự động cho những người lái xe con cả chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp trong bối cảnh hiện nay.
Bất hợp lý khi các trường lái xe và chế độ khảo thí của Việt Nam hiện nay lại chỉ tập trung dạy lái xe số sàn cho các tài xế tương lai, chưa hề tạo cơ hội để rất nhiều học viên chọn lựa ngay từ đầu, để họ có được những kiến thức về cấu tạo và vận hành của xe số tự động, từ đó hình thành những kỹ năng, đặc biệt là phản xạ có điều kiện (cảm giác lái) khi ngồi sau vô-lăng xe số tự động.
Đó là nghịch lý giữa “Cung” về xe hơi số tự động cho cá nhân, gia đình, cơ quan và tổ chức, và “Cung” về nguồn và chất lượng đào tạo người lái xe số tự động, phớt lờ thực tế là đang, và sẽ còn, có “Cầu” rất lớn trong xã hội đối với “sản phẩm” tài xế lái xe số tự động từ các trường đào tạo lái xe.
Sẽ là sai lầm cơ bản trong việc vận dụng quy luật của nhận thức và sự tạo dựng phản xạ có điều kiện (kỹ năng lái xe, cảm giác lái), đồng thời cũng là sự lãng phí lớn cho xã hội, khi chúng ta cứ quan niệm theo kiểu “Muốn gì thì gì, học lái xe thì cứ phải theo các cụ, phải học lái xe số sàn mới được”.
Điều đó chẳng khác gì việc chúng ta cứ mất quá nhiều thời gian và công sức để ép (rèn) trẻ con viết chữ đẹp từ tiểu học, mà lại quên mất rằng nét chữ của con người có thể thay đổi theo thời gian, để rồi khi chúng vào đại học, hay đi làm, thì trong hầu hết các trường hợp, khi chúng viết bài, làm bài, soạn thảo văn bản, viết báo cáo cho “Sếp”, hay thậm chí cả viết thư tình… đều đang (và sẽ còn) bằng laptop, hay… Ipad !
Chúng ta đều biết là để lái xe an toàn, hiệu quả, sẽ vô cùng cần đến kiến thức và kỹ năng có liên quan, trong đó có phản xạ có điều kiện, mà phải rèn luyện lâu dài và gian khổ mới có được. Sẽ là rất lãng phí cho xã hội, có nguy cơ mất an toàn rất cao cho người mới lái (mà không được học và rèn kỹ năng phù hợp), nếu nhà trường cứ bắt học viên phải tốn thời gian, công sức để học và rèn phản xạ có điều kiện, kỹ năng sử dụng nhuần nhuyễn cả “tứ chi”, trong khi ngày càng có nhiều người trong số họ quyết chí sẽ chọn mua và sử dụng lâu dài loại xe chỉ yêu cầu có “ba chi” (không có chỗ cho việc sử dụng chân trái).
Có lẽ sẽ là phản khoa học khi rèn luyện phản xạ có điều kiện và kỹ năng lái xe số sàn cho rất nhiều người mà ngay từ đầu đã tự nguyện chọn suốt đời đi xe số tự động! Khi vào trường học lái, những người này đã không chỉ không được cung cấp đầy đủ thông tin để lựa chọn loại xe mà mình muốn học lái để sử dụng lâu dài.
Không chỉ có vậy, họ còn bị “cưỡng chế” học lái xe số sàn, để rồi sau khi có bằng (số sàn), mua xe số tự động, thì họ lại phải cố mà quên cho hết cái phản xạ và kỹ năng sử dụng thuần thục cả 4 “chi” đó, và rồi lại phải làm lại gần như từ đầu qua việc mày mò, học lỏm những kinh nghiệm “trời ơi, đất hỡi” cho việc lái xe số tự động (chẳng hạn “kinh nghiệm” sử dụng cả hai chân) trong dân gian...
Không may là số người chấp nhận “đi tu” (từ bỏ vĩnh viễn quyền lái xe số sàn) bằng việc chọn mua xe số tự động lại ngày càng tăng, và đang có xu hướng áp đảo! Vậy mà ngay từ đầu đã chẳng có ai dạy họ lái xe số tự động một cách khoa học, bài bản cả.
Nếu tôi, hay bạn, là người thuận tay trái (hoặc tay phải), liệu có chắc là chúng ta có thể xúc/gắp thức ăn, hay sử dụng bàn chải đánh răng đánh bằng tay kia, một cách thuần thục, vui vẻ ở mọi nơi, mọi lúc (ngay cả khi đi ăn tiệc hay khi đang rất vội vào buổi sáng sớm) hay không? “Lái xe số tự động bằng kỹ năng, phản xạ cho xe số sàn” khi ăn tiệc, hay vào lúc đang vội đi cho kịp giờ vào buổi sáng sớm, có thể chỉ làm cho chúng ta không cảm thấy thoải mái trong bữa tiệc, hoặc sẽ để cho bàn chải đáng răng làm chấn thương phần nướu (răng) của mình. Nhưng việc vận dụng kỹ năng, phản xạ có điều kiện của việc lái xe số sàn trên xe số tự động một cách tùy tiện đối với người mới lái xe số tự động, thì có thể phải trả giá bằng những mạng người và/hoặc chính sự tự do về thân thể (bị cách ly có thời hạn với xã hội) của người lái xe.
Trong khi chúng ta đang ngồi tranh luận chuyện “Hộp số tự động liệu có an toàn như (hay hơn) số sàn”, thì các máy bay thương mại có sức chở vài trăm hành khách mỗi chiếc vẫn bay trên trời, các tàu biển có sức chở vài trăm ngàn tấn hàng, hay gần cả triệu tấn dầu mỗi chiếc vẫn ngược xuôi nối liền các châu lục thông qua cơ chế lái tự động.
Gần đây nhất, ngày 21/10/2011, trên báo đã có bài “GM sẽ có xe lái tự động vào năm 2015”, theo đó, đến cuối thập kỷ này (năm 2020) sẽ có xe hơi lái tự động hoàn toàn, người lái xe hơi khi đó cũng chỉ còn là (một) hành khách trên xe. Chẳng lẽ đến lúc ấy chúng ta vẫn còn cứ khăng khăng là “Hãy lắp hộp số sàn cho chiếc xe lái tự động hoàn toàn của tớ nhé !”; hoặc “Trước khi trèo lên xe lái tự động hoàn toàn, các trường dạy lái xe của Việt Nam vẫn cứ nên bắt buộc học viên học lái xe số sàn cho thuần thục?"
Chẳng lẽ cứ phải “rèn” chữ viết cho trẻ em theo một quan niệm “cổ kính”, nhưng từ lâu đã không còn hợp lý trong thực tiễn, để mai sau chúng toàn sử dụng laptop hay Ipaid để “viết”?
Chúng ta vẫn nói hàng ngày về sự bất cập trong công tác đào tạo và cấp bằng lái xe cơ giới. Đây chẳng phải là một trong các bất cập đó, mà chúng ta có thể sửa chữa thật dễ dàng hay sao?
sytudatinh
19/06/2013 22:27
Học số sàn, lái số tự động - Tại sao không?
Nguyễn Thanh Tuân làm ở báo nào, đã biết lái xe số sàn chưa mà có bài viết "cua" thế. Một thực tế rõ như ban ngày, chẳng thể phủ nhận mà ngài phải biết, là những ai đã sử dụng thành thạo xe số sàn, khi bước lên xe số tự động, họ chỉ cần dăm ba phút làm quen bởi xe số tự đọng, cứ nổ máy - nhả phanh là xe chạy, dễ ợt!
Vấn đề sẽ khác trong tình huống ngược lại. Với những người, dù đã lái thành thạo xe số tự động trong nhiều năm, nhưng khi bước lên xe số sàn, họ lại không thể lái được. Càng đi xe số tự động, càng ỷ vào sự hỗ trợ của công nghệ, những kỹ năng cần phải có và cần phải thường xuyên rèn luyện, nâng cao với một lái xe chuyên nghiệp sẽ càng bị thui chột.
Dẫu biết rằng, sẽ đến lúc, lượng xe số tự động có thể sẽ nhiều hơn lượng xe số sàn nhưng bạn cần nhớ đến chân lý: "Điều khiển xe số sàn khó và phức hợp hơn xe số tự động". Ở ta, khi một người nào đã được cấp bằng lái xe rồi tức họ có thể tham gia giao thông trước hết và chủ yếu bằng xe số sàn và đương nhiên cũng sẽ biết điều khiển cả xe số tự động nữa. Các trung tâm đào tạo ở ta chỉ dạy xe số sàn, không dạy số tự động là đúng, vì như đã nói, khi đã đi ngon số sàn, nhảy qua số tự động, dễ như trở bàn tay.
Có gì mà phải kêu. Sau 5 phút hướng dẫn mà ai đó không lái được số tự động thì cái bằng lái xe kia của họ cũng phải xem lại đấy. Ngài Nguyễn Than Tuân khi ra đường, cần phải nhớ cảnh giác với những đối tượng lái xe như vậy. Chưa bao giờ như bây giờ, "xe điên" (trong đó, có tới 99,99% là xe số tự động) nhiều đến thế. Phải cẩn thận đấy . Chúc ngài sức khoẻ.
hoangvuhoa
19/06/2013 22:27
Tôi là người vừa mới học và thi lấy bằng lái được 5 tháng nay, tuy it có điều kiện lái xe nhưng tay lái cũng đã khá tốt, một phần do sự kiên trì, một phần do năng khiếu cá nhân.
Cá nhân tôi rất đồng tình với việc sử dụng xe số sàn để dạy lái xe vì học xe số sàn đòi hỏi nhiều kỹ năng của người học lái, đa phần người học số sàn khi chuyển sang lái xe tự động đều có thể lái tốt sau 1 thời gian ngắn, chỉ một số người bị trục trặc thôi. Còn ngược lại, nếu cho học và thi bằng xe số tự động, một lúc nào đó phải sử dụng xe số sàn thi quả là nan giải đấy, lúc đó không thể vào số tốt cũng như sử dụng chân côn được, lái xe sẽ vô cùng khó và rất dễ gây ra tai nạn.
Tôi vẫn không hiểu được vì sao chuyển từ sử dụng cả hai tay hai chân cho việc lái xe số sàn sang sử dụng chủ yếu tay trái và chân phải cho việc lái xe tự động lai khó khăn (tay phải để chuyển số, chân trái để đạp côn cho xe số sàn không phải dùng đến nữa) như ý của nhiều người. Học bài tập khó dể thực hành bài tập dễ tại sao lại khó khăn?
Cá nhân tôi có một đề nghị là các cơ sở dạy lái xe nên trang bị thêm một số xe số tự động để người học có điều kiện tập thêm còn việc thi bằng xe số sàn vẫn nên duy trì như vậy mới đảm bảo mọi kỹ năng lái xe cho người học lái.
sinhnv
19/06/2013 22:27
Một quan niệm sai
Đâu phải học lái xe số sàn thì không lái được xe số tự động. Chúng ta ví học lái xe số sàn khi chuyển sang số tự động như là đang nằm đất bây giờ chuyển sang nằm nệm, sướng hơn nhiều. Đi học ta phải học cái cơ bản nhất, cái khó nhất, chứ đâu lại đi học dễ trước. Nếu học tốt xe số sàn rồi thì chuyển sang lái xe số tự động nhàn vô cùng, chẳng có gì bàn nhiều. Đừng đổ thừa do trường không đào tạo xe số tự động, tôi đã từng học lái, nhà trường chỉ dành 1 tiết giới thiệu nguyên lý hợp số tự động là đủ.
Những tai nạn gần đây chủ yếu trên các xe số tự động hạng sang, nguyên nhân chủ yếu là do: Những người nhiều tiền, mua được xe thì mua luôn bằng lái xe, họ là những người lười học, hay mắc bệnh sỹ ( họ nghĩ đi học lái thì bị chê cười) nên khi ngồi lên xe là biết ngay dân nghiệp dư. Kết luận: Các bạn đã qua đào tạo xe số sàn thì khi chuyển sang xe số, chỉ cần ngồi nghiên cứu trước khi chạy 10' là vi vu cả ngày không vấn đề gì. Thậm chí vừa chạy vừa gác chân trái ( chân thừa) ngồi theo kiểu chữ bát cho đỡ mỏi chân. Cảnh báo: Nếu chạy xe số tự động lái xe hàng ngày cần tập thể dục nhiều trên chân trái để tránh bị teo một chân. Một vài cảm nghĩ xin gửi tòa soạn
lighting
19/06/2013 22:27
Hiệu quả của đào tạo lái xe ....
Theo tôi vấn đề không phải là khi dạy lái xe số sàn, thực tế thì chủ yếu sử dụng số tự động. Vấn đề gốc rễ là cách thức & hiệu quả của việc dạy (đào tạo) lái xe. Hiện nay chúng ta vẫn coi đào tạo lái xe là đạo tạo 1 nghề chứ không phải là đơn giản là 1 kỹ năng bình thường cần có. Nếu trực tiếp nộp hồ sơ & tham gia học thì chúng ta mới thấy sự khó khăn để "được học" như thế nào .... và tất nhiên sẽ sinh ra tiêu cực.
Trong suốt khóa học có khi tới 3 tháng .... mất rất nhiều thời gian nhưng hiệu quả thì chả thấy đâu ... vì coi nó là 1 nghề, nên học rất máy móc & tốn thời gian, khi thực tập lái xe thì cả nhóm 5-10 người 1 xe.... thử hỏi cả khóa học người học được cầm lái bao lâu? tất cả những cái đó sẽ sinh ra tiêu cực, không cần học cũng có bằng hoặc đảm bảo thi sẽ đỗ.
Nếu như chúng ta thay đổi cách thức đào tạo lái xe hạng B1 (không kinh doanh), coi như đó là 1 kỹ năng của con người, rút ngắn thời gian học, có thể tự học luật giao thông và có thể thi lý thuyết vào bất cứ lúc nào ..., tăng thời gian "lái" và tất nhiên tăng hiệu quả kỹ năng lái xe trong quá trình học & thực tập. Nếu các bạn tham khảo việc học & thi lấy bằng lái xe ở các nước khác thấy rất đơn giản nhưng hiệu quả như thế nào, và tốn rất ít thời gian.
vip_kfc
19/06/2013 22:27
Thiếu hiểu biết
Tôi đố bạn tìm đâu ra trên thế giới này ngay từ khi bắt đầu tập lái người ta đã cho bạn nhảy lên xe số tự động đấy. Khi mà người chưa có khái niệm gì về chân ga và chân phanh thì đương nhiên việc lựa chọn xe số sàn để tập vẫn là an toàn hơn, kể cả trong trường hợp có thày giáo và chân phanh phụ. Sau khi người tập đã có định hình ít nhất là chân ga và chân phanh rồi thì mới có thể chuyển sang tập lái xe số tự động được.
Vì vậy, nếu có trách thì chỉ nên trách là tại sao đến giờ ở VN vẫn chậm trễ trong việc đưa thêm đào tạo và thi bằng xe số tự động thôi. Việc so sánh ô tô với máy bay và tàu thủy thì thật là khập khiễng. Bạn có biết máy bay có "đường riêng" không? Vì theo quy định về an toàn của tổ chức hàng không quốc tế thì mỗi máy bay bay trong 1 khu vực nhất định sẽ phải bay ở những độ cao khác nhau thì làm sao mà đâm nhau được. Tàu thủy thì có quy định về luồng lạch rồi nên khả năng va chạm cũng thấp hơn so với ô tô cùng đi trên con đường mà nhiều khi là con đường rất đông nữa. Nói như bạn có quá khích không?
