Công ty không trả bản gốc bằng tốt nghiệp ĐH, phải làm sao?

Việc công ty nơi bạn làm việc bắt buộc bạn phải nộp bản chính bằng TNĐH là không phù hợp với các quy định của Bộ luật lao động (BLLĐ) đã được sửa đổi bổ sung. Do đó, bạn có quyền yêu cầu công ty hoàn trả bản chính bằng tốt nghiệp vào bất kỳ thời điểm nào nếu bạn thấy cần thiết.

Về vấn đề công ty buộc bạn phải ký cam kết làm việc cho công ty trong 15 năm, nếu nghỉ việc phải bối thường một số tiền tương ứng trong cam kết, theo quy định của BLLĐ, trong trường hợp người lao động (NLĐ) đơn phương chấm dứt hợp đồng không tuân thủ đúng các quy định tại Điều 37 BLLĐ thì NLĐ chỉ có thể phải bồi thường các khoản quy định tại Khoản 2, 3 và 4 Điều 41 BLLĐ (tùy trường hợp cụ thể) cho người sử dụng lao động. Cụ thể như sau:

- Khoản 2 Điều 41 BLLĐ quy định: “Trong trường hợp NLĐ đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật thì không được trợ cấp thôi việc và phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương và phụ cấp lương (nếu có)".

- Khoản 3 Điều 41 BLLĐ quy định: “Trong trường hợp NLĐ đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật thì phải bồi thường chi phí đào tạo (nếu có) theo quy định của chính phủ".

- Khoản 4 Điều 41 BLLĐ quy định: “Trong trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nếu vi phạm quy định về thời hạn báo trước, bên vi phạm phải bồi thường cho bên kia một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước".

Theo bạn trình bày, cam kết giữa bạn và công ty không phải là cam kết/thỏa thuận đào tạo, do đó, việc lập thỏa thuận/cam kết trên với nội dung như bạn trình bày là chưa phù hợp với các quy định của pháp luật về lao động nên không có giá trị pháp lý.

Về vấn đề bạn thử việc và thỏa thuận chấm dứt làm việc tại công ty: Điều 32 BLLĐ quy định: “Trong thời gian thử việc, mỗi bên có quyền hủy bỏ thỏa thuận làm thử mà không cần báo trước và không phải bồi thường nếu việc làm thử không đạt yêu cầu mà hai bên đã thỏa thuận. Khi việc làm thử đạt yêu cầu thì người sử dụng lao động phải nhận NLĐ vào làm việc chính thức như đã thỏa thuận”.

Khoản 4 Điều 7 Nghị định 44/2003/NĐ-CP ngày 9-5-2003 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của BLLĐ về Hợp đồng lao động cũng quy định như sau: “Hết thời gian thử việc, người sử dụng lao động thông báo kết quả làm thử cho NLĐ. Nếu đạt yêu cầu hai bên phải tiến hành ký kết hợp đồng lao động hoặc NLĐ không được thông báo mà vẫn tiếp tục làm việc thì người đó đương nhiên được làm việc chính thức”.

Theo quy định trên, mặc dù giữa bạn và công ty chưa ký hợp đồng lao động nhưng sau khi hết thời gian thử việc mà bạn vẫn tiếp tục làm việc thì bạn đương nhiên được làm việc chính thức, do đó, giữa bạn và công ty đã hình thành quan hệ lao động. Việc bạn đã có đơn xin nghỉ việc và đã được công ty chấp thuận là thuộc trường hợp thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động theo Khoản 3 Điều 36 BLLĐ (“hai bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động”), do đó, việc bạn chấm dứt làm việc tại công ty là phù hợp với các quy định của pháp luật.

Nói tóm lại, quan hệ lao động giữa bạn và công ty đã chấm dứt phù hợp với các quy định của pháp luật về lao động. Do đó, việc công ty yêu cầu bạn phải nộp 8,4 triệu đồng mới hoàn trả bản chính bằng tốt nghiệp làm không phù hợp các quy định của pháp luật. Trong trường hợp công ty không giải quyết trả lại bằng tốt nghiệp, bạn có thể yêu cầu cơ quan quản lý lao động cấp quận/huyện nơi công ty đặt trụ sở chính để can thiệp giúp đỡ.